سؤال 1: در صورتى كه روزه دار سهوا چيزى را بلعيد، آيا بيرون آوردن آن اگر به حلق نرسيده واجب است؟ اگر شك كرد آيا به حلق رسيده يا نه چطور؟ اگر به حلق رسيده باشد، آيا اخراج آن واجب است يا نه؟ اگر واجب باشد اخراج چيزى كه به حلق رسيده و روزه دار در حال نماز بود كه اگر بخواهد آن را خارج كند نمازش قطع مى شود، در اين حال وظيفه چيست؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ اگر بداند به حلق نرسيده يا شك كند اخراج واجب است ولو موجب قطع نماز شود. و اگر بداند به حلق رسيده چنانچه قى بر آن صادق باشد اخراج واجب نيست بلكه جايز نيست.
سؤال 2: اگر از باب اتفاق قطره خونى در دهان روزه دار بيفتد و يا از لاى دندان او خون بيايد در صورتى كه خون با آب دهان ممزوج شود بلعيدن آن با آب دهان جايز است؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ بدون استهلاك جائز نيست.
سؤال 3: اگر كسى موقع مكيدن گازوئيل از شلنگ، اتفاقاً گازوئيل به دهان يا گلويش برسد و هر چه آب دهن بيندازد طعم گازوئيل از گلويش نرود روزه اش چه حكمى دارد؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ در صورتى كه گازوئيل داخل معده نشود، گازوئيل موجب افطار نمى شود و اشكال ندارد.
سؤال 4: كسى كه آندوسكوپى كرده و بينى او زخم شده و خون به گلو مى رود و بى اختيار فرو مى رود، آيا روزه او باطل است؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ خون بدون اختيار آن هم اگر از توى دهان فرو برود، روزه را باطل نمى كند.
سؤال 5: در هنگام جارو كردن و گردگيرى كه گرد و غبار غليظ به چشم نمى خورد، اما پس از پايان كار هنگام انداختن اخلاط ذرات خاكى در اخلاط ديده مى شود، آيا براى روزه ايجاد مشكل نمى كند؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ خير مشكلى ايجاد نمى شود. حتى غبار غليظ هم اگر بدون اختيار به حلق برسد، در صورت امكان بيرون بريزد والا روزه صحيح است.
سؤال 6: بنده بعد خوردن سحرى به كارى مشغول شدم كه در اين حين متوجه صداى اذان شدم، چون كه دهانم را نشسته بودم مسواك زدم و بعد از اتمام آن، وقتى كه مى خواستم دهانم را آب بكشم به طور غير عمد مقدار كمى از آن آب را قورت دادم، آيا روزه من باطل شده است؟ آيا كفاره دارد؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ چنانچه قورت دادن آب غير عمدى بوده است، روزه باطل نمى شود و كفاره هم ندارد.
سؤال 7: شخص روزه دار براى چشيدن غذا مقدارى آب در دهان گذاشت كه مضمضه كند، قهراً فرو رفت; آيا افطار عمدى شده يا نه؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ در خصوص داخل كردن آب در دهان و فرو رفتن در جوف، به صورت قهرى، قضا لازم است; اما كفاره لازم ندارد.
سؤال 8: اگر شخص از چشم يا دماغ يا زير گلو آب بخورد، مفطر روزه است يا نه؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ ميزان صدق اكل و شرب ، دخول در معده است; در آن صورت مفطر است.
سؤال 9: آيا در هنگام روزه، قورت دادن آب دهان باعث بطلان آن مى شود؟ در هنگام نماز چطور؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ قورت دادن آب دهان نه موجب بطلان روزه مى شود نه نماز.
سؤال 10: آيا ريختن قطره به چشم يا گوش در ماه رمضان كه مزه آن به حلق مى رسد جایز است؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ جائز است به شرط آن كه از حلق بيرون ريخته شود و داخل معده نشود; ولى مكروه است.
سؤال 11: سرمه اى كه خانم ها به چشم مى كشند اگر سياهى آن در گلو وجود داشته باشد آيا براى روزه مشكل دارد؟ آيا با يقين به اين كه كه به حلق مى رسد، خانم مى تواند سرمه بكشد؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ حكم اين مسأله، حكم مسأله سابق است.
سؤال 12: در رساله توضيح المسائل نوشته شده است: «اگر روزه دار مسواك را از دهان بيرون آورد يا نخ را با آب دهان تر كند به دهانش ببرد و رطوبت آن را فرو ببرد روزه اش باطل مى شود؛ مگر اين كه رطوبت مسواك در آب دهان به طورى از بين برود كه رطوبت خارج...»
اولا: معناى از بين رفتن رطوبت مسواك در آب دهان چيست; آيا مراد اين است كه آب دهان خشك شود يا چيز ديگر؟
ثانياً: آيا حكم مزبور مخصوص به رطوبت مسواك به آب دهان است يا شامل رطوبت ديگر هم مى شود؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ اولا: مراد استهلاك رطوبت مسواك در آب دهان است. ثانياً: شامل رطوبت ديگر هم مى شود.
سؤال 13: الف: اگر فردى آب بخورد و چند ثانيه بعد اذان بگويند (چون بعد از آب خوردن دهان خيس مى شود) آيا روزه فرد اشكالى دارد؟ يا اگر در طول روز آب قرقره كرد و بيرون ريخت، يا اگر بعد از آن آب دهان را قورت داد روزه باطل مى شود؟ يا بايد صبر كند تا كمى آب خود دهان در دهان آيد بعد آن را در دهان قرقره كند و بيرون بريزد؟
ب: اگر لب را به وسيله زبان خيس كنيم (با آب خود دهان) بعد دوباره بعد از 3 ـ 2 ثانيه زبان را به لب بزنيم (چون در اين حالت دوباره آب دهان روى لب به خود دهان بر مى گردد) و بعد از آن آب دهان را قورت دهيم، آيا روزه باطل است؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ در تمام موارد ذكر شده اگر غير از آب خود دهان چيزى را ببلعد روزه باطل است و اگر آن چيز مستهلك در آب خود دهان بشود، روزه باطل نمى شود.
سؤال 14: من در دانشگاه عضو تيم بسكتبال هستم و ورزش مى كنم و اين سوال براى اكثر اعضاى تيم پيش آمده است. اين ورزش در ماه مبارك رمضان نيز به دليل مسابقاتى كه وجود دارد ادامه دارد. حال با اين نظر كه در اين ماه با زبان روزه ورزش مى كنيم بسيار تشنه مى شويم و آب دهانمان خشك مى شود، آيا جائز است براى شستن خلط موجود در دهان، دهانمان را از آب پر و سپس تخليه كنيم به صورتى كه هيچ رطوبتى به گلويمان نرسد؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ اگر واقعا مطمئن بشويد كه هيچ گونه رطوبتى به گلو نمى رسد و همه آب را تخليه مى نماييد، اشكال ندارد روزه صحيح است.
سؤال 15: آيا در ماه مبارك رمضان مى توان از اسپرى هاى خوشبو كننده دهان استفاده كرد؟ براى اشخاصى كه در كشورهاى غير اسلامى زندگى مى كنند و ممكن است بوى دهان، آنان را از حضور در محل كار يا تحصيل باز دارد (شغل يا تحصيلى كه با اشخاص تماس نزديك دارند) و اگر نشود از خوشبو كننده استفاده كنند، آيا مى توانند براى از دست ندادن شغل يا عقب ماندن از تحصيل روزه نگيرند؟ و اگر روزه نگيرند قضاء دارد يا خير؟ هچنين اگر خوشبو كننده، مبطل روزه باشد و شخصى به دليل ناآگاهى آن را استفاده كرده باشد، روزه اش چه حكمى دارد؟ آيا قضاء دارد يا خير؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ اگر اسپرى فقط در دهان تأثير كند و از حلق چيزى داخل معده نشود اشكال ندارد، و روزه باطل نمى شود والا روزه باطل مى شود و اين امورى كه ذكر كرده ايد مجوز افطار نمى شود و اگر روزه را بخوريد، هم خلاف شرع كرده ايد هم قضاء بايد بنماييد و هم كفاره بدهيد.
سؤال 16: آيا كشيدن سيگار روزه را باطل مى كند؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ احتياط واجب آن است كه روزه دار دود سيگار و تنباكو و مانند اينها را به حلق نرساند. اجتناب از كشيدن سيگار در حال روزه امرى است كه سيره مسلمين و مراعات احتياط لزومى، دلالت بر آن مى كند. اگر فتوى به عدم جواز ندهم، مقتضاى احتياط لزومى، ترك آن است.
سؤال 17: آيا زدن مسواك در موقعى كه روزه هستيم اشكال دارد؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ زدن مسواک سبب بطلان روزه نمى شود، به شرط اينكه آب و دواى خارج، داخل معده نشود.
سؤال 18: آيا قرقره كردن آب در گلو، روزه را باطل مى كند؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ خير، باطل نمى كند به شرط اينكه آب پايين نرود.
سؤال 19: كسانى كه مرض سينه تنگى دارند و دارويى به نام گاز سالبوتامول مصرف مى كنند آيا گاز مذكور مبطل روزه هست يا نه؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ اگر از راه معده وارد شود روزه را باطل مى كند.
سؤال 20: آيا استفاده از اسپرى تنفسى كه براى بيماران تنفسى تجويز مى شود، مبطل روزه است يا خير؟
پاسخ آیت الله العظمی روحانی:
باسمه جلت اسمائه؛ چنانچه از مواد مخلوط با آن چيزى داخل معده نمى شود و راه اسپرى هم كه با مجراى معده اختلاف دارد و وارد معده نمى شود، اشكال ندارد و مبطل روزه نيست، ولى اگر به نحوى از انحاء ولو با مخلوط شدن با آب دهان وارد معده شود مبطل روزه است.