دعای پنجاهم: «دُعَاؤُهُ فِی الرَّهْبَةِ»
- دعاى آن حضرت در ترس (از خدا) -
(وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیهِ السَّلَامُ فِی الرَّهْبَةِ:)
دعاى پنجاهم از دعاهاى امام علیه السّلام است در ترس (از خداى تعالى):
(1) اللَّهُمَّ إِنَّكَ خَلَقْتَنِی سَوِیاً، وَ رَبَّیتَنِی صَغِیراً، وَ رَزَقْتَنِی مَكْفِیاً
بار خدایا تو مرا درست اندام (بى عیب و نقص) آفریدى، و در كوچكى پروردى، و بى رنج و كوشش من روزیم دادى.
(2) اللَّهُمَّ إِنِّی وَجَدْتُ فِیمَا أَنْزَلْتَ مِنْ كِتَابِكَ، وَ بَشَّرْتَ بِهِ عِبَادَكَ أَنْ قُلْتَ: یا عِبادِی الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللهِ، إِنَّ اللهَ یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً، وَ قَدْ تَقَدَّمَ مِنِّی مَا قَدْ عَلِمْتَ وَ مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی، فَیا سَوْأَتَا مِمَّا أَحْصَاهُ عَلَی كِتَابُكَ
بار خدایا من در كتاب تو (قرآن مجید) كه فرو فرستادى، و بندگانت را به آن مژده دادى یافتم كه فرموده اى: («سوره زمر، آیه 53» یا عِبادِىَ الَّذینَ اسْرَفُوا عَلى انْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللهِ، انَّ اللهَ یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعًا) یعنى اى بندگان من كه بر نفس هاى خود (به گناهان) اسراف كرده و از حد تجاوز نموده اند از رحمت و بخشش خدا نومید نشوید كه خدا همه گناهان را (به شرط تؤبه) می آمرزد. و پیش از این از من سرزده آنچه (گناهانى كه) تو دانسته اى، و آنچه تو، به (زشتى و كیفر) آن از من داناترى، پس واى به رسوایى من از آنچه نامه (ثبت اعمال به امر و فرمان) تو درباره من شمرده (نوشته) است.
(3) فَلَوْ لَا الْمَوَاقِفُ الَّتِی أُؤَمِّلُ مِنْ عَفْوِكَ الَّذِی شَمِلَ كُلَّ شَیءٍ لَأَلْقَیتُ بِیدِی، وَ لَوْ أَنَّ أَحَداً اسْتَطَاعَ الْهَرَبَ مِنْ رَبِّهِ لَكُنْتُ أَنَا أَحَقَّ بِالْهَرَبِ مِنْكَ، وَ أَنْتَ لَا تَخْفَى عَلَیكَ خَافِیةٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ إِلَّا أَتَیتَ بِهَا، وَ كَفَى بِكَ جَازِیاً، وَ كَفَى بِكَ حَسِیباً.
پس اگر نبود جاهایی كه امیدوارم از عفو و گذشتت كه هر چیزى را فرا می گیرد خود را از دست می رهانیدم (هلاك و تباه می ساختم) و اگر كسى می توانست از پروردگارش (مالك خود) بگریزد هر آینه من به گریختن از تو (كه مالك حقیقى هستى) سزاوارتر بودم، و تویی كه رازى در زمین و آسمان بر تو پوشیده نیست و آن را (روز قیامت) حاضر و آشكار می نمایی، و از هر جزادهنده و حسابگرى بى نیازى.
(4) اللَّهُمَّ إِنَّكَ طَالِبِی إِنْ أَنَا هَرَبْتُ، وَ مُدْرِكِی إِنْ أَنَا فَرَرْتُ، فَهَا أَنَا ذَا بَینَ یدَیكَ خَاضِعٌ ذَلِیلٌ رَاغِمٌ، إِنْ تُعَذِّبْنِی فَإِنِّی لِذَلِكَ أَهْلٌ، وَ هُوَ ـ یا رَبِّ ـ مِنْكَ عَدْلٌ، وَ إِنْ تَعْفُ عَنِّی فَقَدِیماً شَمَلَنِی عَفْوُكَ، وَ أَلْبَسْتَنِی عَافِیتَكَ.
بار خدایا تو جوینده منى اگر فرار كنم، و دریابنده منى اگر بگریزم، پس اینك منم در پیشگاهت فروتن، خوار، بینى بر خاك نهاده، اگر مرا عذاب و كیفر كنى پس من سزاوار آنم، و آن ـ اى پروردگارم ـ از جانب تو عدل و داد است، و اگر از من درگذرى پس از قدیم و دیرینه گذشتت مرا فرا گرفته، و عافیت و تندرستی ات را بر من پوشانده اى (مرا از هر سختى و گرفتارى نجات داده اى).
(5) فَأَسْأَلُكَ ـ اللَّهُمَّ ـ بِالْمَخْزُونِ مِنْ أَسْمَائِكَ، وَ بِمَا وَارَتْهُ الْحُجُبُ مِنْ بَهَائِكَ، إِلَّا رَحِمْتَ هَذِهِ النَّفْسَ الْجَزُوعَةَ، وَ هَذِهِ الرِّمَّةَ الْهَلُوعَةَ، الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ حَرَّ شَمْسِكَ، فَكَیفَ تَسْتَطِیعُ حَرَّ نَارِكَ،! وَ الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ صَوْتَ رَعْدِكَ، فَكَیفَ تَسْتَطِیعُ صَوْتَ غَضَبِكَ!
پس از تو درخواست می نمایم ـ بار خدایا ـ قسم به نام هاى پنهان شده ات (نام هایی كه علم آن را به خود اختصاص داده اى، پیغمبر ـ صلّى الله علیه و آله ـ فرموده: خداوند را چهار هزار نام است، هزار نام را كسى جز خدا نمی داند، و هزار نام را كسى جز خدا و فرشتگان نمی داند، و هزار نام را كسى جز خدا و فرشتگان و پیغمبران نمی داند، و چهارمین هزار را مؤمنین می دانند، پس سیصد نام از آن هزار نام در توریة است، و سیصد در انجیل، و سیصد در زبور، و یكصد در قرآن، نود و نه نام آشكار و «یكى اسم اعظم» از آنها پنهان است، هر كه آنها را بشمارد «معانى آنها را بداند چنان كه از شیخ صدوق علیه الرحمة نقل شده» داخل بهشت شود) و به جمال و نیكوییت كه پرده ها (انوار عزّت و جلال و عظمت و بزرگواریت) آن را (از نظر خلایق و آفریده شدگان) پوشیده است كه رحم و مهربانى كنى این جان بى تاب و این استخوان ضعیف و ناتوان را كه توانایی گرمى آفتابت را ندارد پس چگونه گرمى آتش (دوزخ) تو را توانایی دارد؟! و (شنیدن) آواز رعد و غرّش ابر تو را توانایی ندارد پس چگونه (تحمّل سختى) بانگ خشمت (دورى از رحمتت) را توانایی دارد؟!
(6) فَارْحَمْنِی ـ اللَّهُمَّ ـ فَإِنِّی امْرُؤٌ حَقِیرٌ، وَ خَطَرِی یسِیرٌ، وَ لَیسَ عَذَابِی مِمَّا یزِیدُ فِی مُلْكِكَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ، وَ لَوْ أَنَّ عَذَابِی مِمَّا یزِیدُ فِی مُلْكِكَ لَسَأَلْتُكَ الصَّبْرَ عَلَیهِ، وَ أَحْبَبْتُ أَنْ یكُونَ ذَلِكَ لَكَ، وَ لَكِنْ سُلْطَانُكَ ـ اللَّهُمَّ ـ أَعْظَمُ، وَ مُلْكُكَ أَدْوَمُ مِنْ أَنْ تَزِیدَ فِیهِ طَاعَةُ الْمُطِیعِینَ، أَوْ تَنْقُصَ مِنْهُ مَعْصِیةُ الْمُذْنِبِینَ.
پس بر من رحم كن ـ بار خدایا ـ زیرا من مردى ذلیل و خوارم، و قدر و منزلتم اندك است، و عذاب و كیفر من چیزى نیست كه همسنگ ذرّه اى (مورچه كوچك، یا غبار و گرد منتشر در هوا) در پادشاهى تو بیافزاید، و اگر عذاب من چیزى بود كه در پادشاهیت می افزود هر آینه (توفیق) شكیبایى بر آن را از تو درخواست می نمودم، و دوست داشتم كه آن فزونى براى تو باشد، ولى سلطنت تو ـ بار خدایا ـ بزرگتر و پادشاهى تو جاویدتر از آنست كه فرمانبرى فرمانبران در آن بیافزاید، یا نافرمانى گنهكاران از آن بكاهد.
(7) فَارْحَمْنِی یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَ تَجَاوَزْ عَنِّی یا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ، وَ تُبْ عَلَی، إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ.
پس بر من رحم و مهربانى كن اى مهربان ترین مهربانان، و از گناهان من در گذر اى داراى بزرگى و احسان و نیكى، و تؤبه و بازگشتم را بپذیر، زیرا تویی تؤبه پذیر مهربان.
ترجمه و شرح صحیفه کامله سجادیه (فیض الاسلام)