عربی
بروزرسانی: ۱۴۰۲ چهارشنبه ۲۲ آذر
  • اَلسَّلامُ عَلَى الْحُسَيْنِ وَ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ عَلى اَوْلادِ الْحُسَيْنِ وَ عَلى اَصْحابِ الْحُسَيْنِ
دعای بیست و ششم: «دُعَاؤُهُ لِجِیرَانِهِ وَ أَوْلِیائِهِ»
- دعاى آن حضرت براى همسايگان و دوستانش -
 
(26) (وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیهِ السَّلَامُ لِجِیرَانِهِ وَ أَوْلِیائِهِ إِذَا ذَكَرَهُمْ:)
دعاى بیست و ششم از دعاهاى امام علیه السّلام است درباره همسایگان و دوستانش هنگامی كه از ایشان یاد می‌ نمود:
 
(رسول خدا ـ صلّى الله علیه و آله ـ فرموده: هر كه همسایه خود را بیازارد خداوند بوى بهشت را بر او حرام گرداند و جاى او در دوزخ است، و دوزخ بد جائى است، و کسی که حقّ همسایه ‏اش را تباه سازد از ما نیست، و همیشه جبرئیل مرا درباره همسایه وصیت و سفارش می‌ نمود تا اینكه گمان كردم همسایه ارث خواهد برد، و امیرالمؤمنین ـ علیه السّلام ـ فرموده: حریم مسجد چهل ذراع است و حریم همسایه چهل خانه از چهار سمت می‌ باشد، و حضرت صادق ـ علیه السّلام ـ فرموده: پیغمبر ـ صلّى الله علیه و آله ـ گفته شد: اى پیغمبر خدا آیا در مال و دارائى جز زكوة حق و بهره دیگرى هست؟ فرمود:
 
آرى نیكى كردن به خویشان هر گاه دورى گزیده‏ اى و مهربانى به همسایه مسلمان، ایمان به من نیاورده کسی که شب سیر بوده و همسایه مسلمانش گرسنه باشد، و نیز آن حضرت ـ علیه السّلام ـ به اسحاق بن عمّار فرمود: با منافق و دو رو به زبان مكر كن، و دوستیت را براى مؤمن خالص گردان، و اگر یهودى با تو نشست با او نیكو بنشین، روایت شده: مردى نزد پیغمبر ـ صلّى الله علیه و آله ـ آمد و گفت: فلان همسایه مرا می‌ آزارد، حضرت فرمود: بر آزار او شكیبا باش و تو او را میازار، پس از اندك زمانى آمد و گفت: اى پیغمبر خدا همسایه ‏ام مُرد، حضرت فرمود: كَفى‏ بالدّهر واعظا و كفى بالموت مفرّقا یعنى كافى است كه روزگار پند دهنده و مرگ جدا كننده باشد، و هم آن حضرت ـ صلّى الله علیه و آله ـ فرموده: نبوده و نیست مؤمنى تا روز قیامت جز آنكه او را همسایه ‏اى است كه بیازاردش. و احادیث در این باره بسیار است و باید دانست كه نیكى با همسایه بس نیازردن او نیست بلكه تحمّل و پذیرفتن آزار او نیز از جمله نیكى با همسایه می‌ باشد).
 
(1) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ تَوَلَّنِی فِی جِیرَانِی وَ مَوَالِی الْعَارِفِینَ بِحَقِّنَا، وَ الْمُنَابِذِینَ لِأَعْدَائِنَا بِأَفْضَلِ وَلَایتِكَ. 
بار خدایا بر محمّد و آل او درود فرست، و مرا به بهترین یارى نمودن درباره همسایگان و دوستانم كه به حق ما شناسا هستند (امامت ما را باور داشته حقوق ما را رعایت می‌ نمایند) و با دشمنان ما مخالفت می‌ كنند همراهى فرما.
 
(2) وَ وَفِّقْهُمْ لِإِقَامَةِ سُنَّتِكَ، وَ الْأَخْذِ بِمَحَاسِنِ أَدَبِكَ فِی إِرْفَاقِ ضَعِیفِهِمْ، وَ سَدِّ خَلَّتِهِمْ، وَ عِیادَةِ مَرِیضِهِمْ، وَ هِدَایةِ مُسْتَرْشِدِهِمْ، وَ مُنَاصَحَةِ مُسْتَشِیرِهِمْ، وَ تَعَهُّدِ قَادِمِهِمْ، وَ كِتْمَانِ أَسْرَارِهِمْ، وَ سَتْرِ عَوْرَاتِهِمْ، وَ نُصْرَةِ مَظْلُومِهِمْ، وَ حُسْنِ مُوَاسَاتِهِمْ بِالْمَاعُونِ، وَ الْعَوْدِ عَلَیهِمْ بِالْجِدَةِ وَ الْإِفْضَالِ، وَ إِعْطَاءِ مَا یجِبُ لَهُمْ قَبْلَ السُّؤَالِ.
و آنان را توفیق ده براى بر پا داشتن طریقه و روش (نگاهدارى احكام) و فرا گرفتن اخلاق نیك خود (كه بندگان را به آن امر فرموده ‏اى) در سود رساندن به ناتوانانشان، و جلوگیرى از فقر و نیازمندیشان، و رفتن نزد بیمارشان، و راهنمایی نمودن راه جویشان، و اندرز دادن مشورت كننده ‏شان، و دیدار از سفر آمده‏ شان، و پنهان كردن رازهاشان، و پوشاندن عیب‌ هاشان، و یارى كردن ستمدیده ‏شان، و خوب كمك كردنشان در ابزار خانه (دیگ، تبر، نردبان و مانند آنها) و سود رساندنشان به بخشش فراوان، و دادن آنچه ایشان را واجب و لازم است پیش از درخواست (ابو اسماعیل گفته: به حضرت باقر علیه السّلام گفتم: شیعه «پیروان شما آل محمّد علیهم السّلام» نزد ما بسیار است، فرمود: آیا دارا به ندار مهربانى می‌ كند «چیزى می‌ دهد» و نیكوكار از بدكار می‌ گذرد و با یكدیگر كمك می‌ نمایند؟ گفتم: نه، فرمود: آنان شیعه نیستند، شیعه كسى است كه این كارها را بجا آورد).
 
(3) وَ اجْعَلْنِی اللَّهُمَّ أَجْزِی بِالْإِحْسَانِ مُسِیئَهُمْ، وَ أُعْرِضُ بِالتَّجَاوُزِ عَنْ ظَالِمِهِمْ، وَ أَسْتَعْمِلُ حُسْنَ الظَّنِّ فِی كَافَّتِهِمْ، وَ أَتَوَلَّى بِالْبِرِّ عَامَّتَهُمْ، وَ أَغُضُّ بَصَرِی عَنْهُمْ عِفَّةً، وَ أُلِینُ جَانِبِی لَهُمْ تَوَاضُعاً، وَ أَرِقُّ عَلَى أَهْلِ الْبَلَاءِ مِنْهُمْ رَحْمَةً، وَ أُسِرُّ لَهُمْ بِالْغَیبِ مَوَدَّةً، وَ أُحِبُّ بَقَاءَ النِّعْمَةِ عِنْدَهُمْ نُصْحاً، وَ أُوجِبُ لَهُمْ مَا أُوجِبُ لِحَامَّتِی، وَ أَرْعَى لَهُمْ مَا أَرْعَى لِخَاصَّتِی.
و بار خدایا مرا بر آن دار كه بد كردارشان را به نیكى پاداش دهم، و از ستمكارشان به عفو و بخشش درگذرم، و درباره همه ایشان خوش گمان باشم (زیرا همچنان‌كه بر مؤمن گفتار بد درباره برادر ایمانیش حرام است گمان بردن بد هم درباره او حرام می‌ باشد، و امّا با خود سخن گفتن و اندیشه و آنچه در دلش درباره او می‌ گذرد بخشیده شده است چون شیطان به او القاء می‌ نماید تا درباره برادرش كار زشت بخواهد پس واجب است كه شیطان را تكذیب نماید، زیرا او بدكارترین بدكاران است، و پذیرفتن گفتار او روا نیست، و از این رو است كه در شرع رسیده هر كس سخنى بگوید كه ظاهر آن ارتداد و كفر است و معنى صحیحى دارد حكم به كفر او نمی‌‌ شود) و با نیكوئى همه آنها را سرپرستى نمایم و با پاكدامنى چشمم را از (زشتی‌ ها و لغزش‌ هاى) آنان بپوشانم، و با فروتنى با آنها نرم باشم (سختگیر نباشم) و با مهربانى بر گرفتارانشان رقّت داشته و دل‌ جویى كنم، و در پنهانى و پشت سر دوستى (خود) را براى آنان آشكار سازم (نه مانند دو رویان در ظاهر دوستى نشان داده در پشت سر خلاف آن را هویدا نمایم) و با پاكدامنى (نه با آلودگى به فساد و تباهكارى) نعمت همیشگى (روزى و خوشى) را نزد ایشان دوست بدارم، و آنچه براى خویشان خود واجب و لازم می‌ دانم درباره ایشان لازم دانم، و آنچه براى خواص و نزدیكان رعایت داشته در نظر دارم براى ایشان رعایت كنم.
 
(4) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِی مِثْلَ ذَلِكَ مِنْهُمْ، وَ اجْعَلْ لِی أَوْفَى الْحُظُوظِ فِیمَا عِنْدَهُمْ، وَ زِدْهُمْ بَصِیرَةً فِی حَقِّی، وَ مَعْرِفَةً بِفَضْلِی حَتَّى یسْعَدُوا بِی وَ أَسْعَدَ بِهِمْ، آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ.
بار خدایا بر محمّد و آل او درود فرست، و مرا مانند آنچه درخواست نمودم از جانب ایشان روزى فرما (با من چنان كنند كه من با آنها می‌ نمایم) و برخوردارترین بهره ‏ها (چیزهاى شایسته و خوهاى نیك) را كه نزد ایشان است براى من قرار ده، و به ایشان بینائى در حقّ من و شناسائى به فضل و برترى مرا بیافزا تا به وسیله من نیكبخت شوند و من به وسیله آنان نیكبخت گردم (چون رفتار نمودن آن حضرت با ایشان با چنین اخلاق سزاوار پاداش بسیارى از جانب خداى تعالى است همان سبب نیكبختى آن بزرگوار است به وسیله ایشان) اى پروردگار جهانیان دعاء و خواسته‏ ام را روا ساز.
 
ترجمه و شرح صحیفه کامله سجادیه (فیض الاسلام)
موارد مرتبط دعای اول: ستایش نمودن خدای عزوجل دعای دوم: درود بر محمد و آل او دعای سوم: درود بر حمله (نگاه دارندگان) عرش دعای چهارم: درود بر كساني كه به پيغمبران ايمان آورده ‏اند دعای پنجم: دعاى آن حضرت براى خود و نزديكانش دعای ششم: دعاى آن حضرت هنگام بامداد و شام دعای هفتم: دعاى آن حضرت در مهمّات و سختي ها دعای هشتم: دعاى آن حضرت در پناه بردن به خدا دعای نهم: دعاى آن حضرت در آرزو داشتن به آمرزش دعای دهم: دعاى آن حضرت در التجاء به خداى تعالى