استفتاء:
خداوند تبارك و تعالى مى فرمايد: «كَذلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ» (1)، منظور از اسلام و نعمت كه در اين آيه گرانقدر از آن ها نام برده شده است چیست؟
جواب:
باسمه جلت اسمائه؛ اين آيه كريمه مانند آيات ديگر داراى ظاهر و باطنى است. معناى ظاهرى آيه اين است كه خداوند متعال پس از شمردن نعمت ها مى فرمايد: «كَذلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ» كه به معناى منّت نهادن بر آن ها به جهت نعمت هايى است كه برايشان برشمرده و هدف نهايى از آن اين بوده كه تسليم امر الهى شوند، زيرا از كسى كه نعمت را مى شناسد انتظار مى رود كه تسليم اراده نعمت دهنده باشد و در مقابل او گردنكشى نكند.
در باطن آيه، معانى چندى وجود دارد كه به يك مورد آن اشاره مى كنيم: چنانكه گفته اند، مردم حضرت محمد (صلى الله عليه وآله) را كه از نعمت هاى خداوند سبحان است مى شناسند اما او را تكذيب مى كنند و با وجود آگاهى انكار مى نمايند. معانى ديگرى نيز در اين باب ذكر شده است.
---------------------------------------------------------------------
1. «اين چنين نعمت های خود را بر شما تمام و کامل می کند تا مگر (منعم را بشناسيد و) مطيع و تسليم (امر او) باشيد»؛ نحل (16): 81.