استفتاء:
خداوند متعالى مى فرمايد: «وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْواً انفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِماً» (1) چه كسانى با رسول خدا (ص) باقى ماندند و چه كسانى از گرد ايشان پراكنده شدند؟
جواب:
باسمه جلت اسمائه؛ اين مطلب به شكل مفصل از طريق ما نقل نشده است ولى علامه سيدهاشم بحرانى از تفسير مجاهد و از ابى يوسف يعقوب بن سفيان نقل مى كند كه ابن عباس درباره اين فرموده خداوند متعال که: «وَ إِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْواً انفَضُّوا إِلَيْهَا وَ تَرَكُوكَ قَائِماً» نقل مى نمايد: دحيه كلبى در يك روز جمعه با توشه از شام به مدينه آمد و نزد أحجار الزيت رحل اقامت افكند. سپس بر طبل ها نواخت تا مردم را از آمدن خود آگاه نمايد. پس مردم به جز على، حسن، حسين، فاطمه، سلمان، ابوذر، مقداد و صهيب نزد او رفتند و رسول خدا (ص) را ايستاده بر منبر و در حال سخنرانى رها نمودند. پس رسول خدا (ص) فرمودند: «خداوند در روز جمعه به سوى مسجد من نگريست و اگر اين هشت تن در مسجد من نبودند شهر مدينه بر ساكنانش آتش مى گرديد و مانند قوم لوط سنگباران مى شدند» (2).
-------------------------------------------------------------------
1. «و اين مردم (سست ايمان) چون تجارتی يا لهو و بازيچه ای ببينند بدان شتابند و تو را در نماز تنها گذارند»؛ جمعه (62): 11.
2. «لقد نظر الله يوم الجمعة الى مسجدى، فلو لا هؤلاء الثمانية الذين جلسوا فى مسجدى لاضطرمت المدينة على اهلها ناراً و حُصبُوا بالحجارة كقوم لوط»؛ مستدرك الوسائل، ج 6، ص 25، باب 14، ح 6347 ـ 4؛ بحار الانوار، ج 86، ص 195؛ المناقب، ج 2، ص 146.
