خطبه دویست و بیست و نهم:
از خطبه هاى آن حضرت عليه السلام است در (اشاره به قدر و منزلت ائمه هدى عليهم السلام و) پيشامدهاى ناگوارى كه روى خواهد داد:
(1) آگاه باشيد پدر و مادرم فداى كسانى باد كه (بعد از من راهنماى گمراهان و پيشوايان مردم مى باشند، و) ايشان از جماعتى هستند كه نام هاشان (بزرگواريشان) در آسمان (نزد ملائكه) مشهور، و در زمين (به جهت ضلالت و گمراهى نزد بيشتر مردم) نامعلوم است،
(2) بدانيد و منتظر باشيد پيشامدهايى را كه خواهد شد از پراكنده شدن كارهاى شما و گسيختگى پيوندهاى (دينى و دنيوى) شما، و روى كار آوردن و زمامدار گردانيدن كهتران شما (بر مهتران و پيران، يا مقدم گشتن اوباش و پست ها بر بزرگان و نيكان كه پيش افتادن خردان به هر دو معنى بد عاقبت است و خطاء، چون موجب فساد و اختلال امر دين و دنيا مى باشد، چنان كه نوشته اند: از حكيم دورانديشى پرسيدند انقراض دولت ساسانيان را چه سبب شد؟ گفت: ايشان افراد كوچك را به كارهاى بزرگ گماشتند كه از عهده آن كارها برنيامدند، و مردم بزرگ را به كارهاى كوچك واداشتند كه به آن كارها اعتناء ننمودند، از اين رو نظام كارشان از هم گسيخت و جمعيتشان پراكنده گرديد)
(3) اين پيشامدها وقتى خواهد شد كه (به سبب غلبه حرام بر حلال) زدن شمشير بر مؤمن آسانتر (و سختى آن كمتر) است از به دست آوردن يك درهم از راه حلال، اين وقایع وقتى روى خواهد داد كه پاداش گيرنده از آنكه مى بخشد بيشتر است (زيرا مال ها شبهه ناك و نيت ها ناپاك بوده و فقراء به اضطرار مى ستانند و اغنياء به ناچار يا از روى ريا و خودنمايى اندكى مى دهند) اين كارها هنگامى خواهد شد كه نياشاميده مست مى شويد بلكه (مستى شما) از (فراخى) نعمت و خوشگذرانى است، و بدون اضطرار و ناچارى سوگند ياد نموده و بدون در تنگنا افتادن دروغ مى گویيد، اين حوادث هنگامى روى خواهد آورد كه بلاء و سختى شما را (نيكانتان را) بگزد (آزار رساند) چنان كه پالان، كوهان شتر را مى گزد،
(4) چه بسيار دراز است اين رنج و چه دور است اين آرزو و اميدوارى (رهایى از آن سختی ها، اين جمله اشاره است به فتنه هاى پيش از ظهور قائم آل محمد «عجل الله تعالى فرجه» كه به مؤمنين بسيار سخت خواهد گذشت و از آن رهایى ممكن نيست تا آن حضرت ظاهر گردد).
(5) اى مردم! اين مهارهاى شتران (نفس اماره) را كه پشت هاى آنها بارهاى سنگين دست هاى شما را برداشته است رها كنيد (مرتكب گناه نشده برخلاف دستور خدا و رسول رفتار ننمایيد) و از (اطاعت و پيروى) سلطان (امام زمان) خود دورى نجویيد، پس (در صورت پراكنده شدن) خود را بعد از انجام كارها (ى زشتتان) توبيخ و سرزنش مى نماييد (و پشيمان مى شويد)
(6) و در آنچه كه به آن رو مى آوريد برافروختن آتش فتنه و فساد (و خونريزی هاى ناحق) بى باك داخل نشويد، و از آن راه بپيچيد و ميان راه را براى آن خالى گذاريد (كناره گيرى كنيد تا بيايد و بگذرد، چون شما را طاقت جلوگيرى از آن نيست، پس بيهوده نكوشيد، زيرا) به جان خودم سوگند كه در زبانه آتش آن فتنه مؤمن هلاك می شود، و غير مسلمان سالم مى ماند (زيرا رأى و انديشه مؤمن بر خلاف خواهش هاى نفس و فتنه جویى است، ولى رأى و انديشه غير مسلمان و منافق موافق آنست).
(7) مثل من در ميان شما مثل چراغى است در تاريكى كه هر كه در آن داخل شود از آن روشنى مى طلبد، پس اى مردم! (اندرز مرا) بشنويد و حفظ كنيد، و گوش هاى دل هاتان را مهيا و آماده سازيد تا (اشارات سخنانم را) بفهميد.
ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام)