خطبه صد و هفتاد و چهارم:
از خطبه هاى آن حضرت عليه السلام است (كه در آن به شنوندگان اندرز داده به فضائل خود اشاره مى فرمايد):
(1) آهاى كسانی كه (از قيامت و حساب و بازپرسى) غافل بوده و از ايشان غافل نيستند (چون گفتار و كردار در صحيفه اعمال بدون كم و زياد ضبط می شود، پس از خواب غفلت بيدار شده عمر خود را بيهوده به سر نرسانيد) و اى كسانی كه (بر اثر فريب دنيا اوامر و نواهى خداوند سبحان را) رها كرده و (به زودى دارایى و زينت و آرايش دنيا و آنچه به آن دل بسته اند) از ايشان خواهند گرفت، چگونه است كه شما را مى بينم از خدا دورى گزيده و رو به غير او آورده دوستى نموده ايد؟
(2) شما مانند چهارپايانيد كه چوپان آنها را برده است به طرف چراگاه وباخیز و آبشخور دردانگيز (نمى دانند آنها را به كجا مى برند) كه چون گوسفندى مانند كه آنها را به جهت آماده كردن براى كاردها (سر بريدن) علف مى دهند، نمى داند چه خيالى برايش دارند كه با آن نيكویى كرده پرورشش مى دهند، روزش را روزگار و كارش را سير شدن مى پندارد (از پايان كار غافل بوده نظرى جز به روز حاضر و مقصودى جز خوردن ندارد، در صورتی كه صاحبش را از فربه نمودن آن مقصود ديگرى است، و چوپان نفس اماره شما را به چراگاه دنياى پر از درد و گرفتارى برده و به زينت و آرايش نابود شدنى آن فريفته از عاقبت كار بى خبر، مى پنداريد هميشه در اينجا خواهيد ماند)
(3) سوگند به خدا اگر بخواهم خبر دهم هر مردى از شما را كه از كجا آمده و به كجا مى رود و جميع احوال او را بيان كنم مى توانم، ولى مى ترسم درباره من به رسول خدا صلى الله عليه و آله كافر شويد (مرا بر او برتر دانيد با اينكه من آنچه از گذشته و آينده و حال خبر دهم از آن حضرت آموخته ام)
(4) آگاه باشيد من به خواص اصحاب خود كه كفر و غلو در او راه نخواهد يافت اين اخبار را خواهم رساند، و سوگند به خدا كه پيغمبر اكرم را به حق و راستى فرستاده و او را بر خلایق برگزيده (اين سخن را) نمى گويم مگر به راستى،
(5) و آن حضرت همه اين اخبار و تباه شدن آن کس كه هلاك مى گردد (به عذاب گرفتار می شود) و رهایى آن کس كه نجات مى يابد (جايش بهشت خواهد بود) و عاقبت امر خلافت را به من خبر داده است، و چيزى باقى نگذاشته كه بر سرم بگذرد مگر آنكه آن را در دو گوشم فرو برده و به من رسانيده (خلاصه مرا به گذشته و حال و آينده خبر داده است).
(6) اى مردم! سوگند به خدا شما را به طاعتى ترغيب نمى كنم مگر آنكه به آن از شما پيشى مى گيرم و شما را از معصيتى منع نمى كنم مگر آنكه پيش از شما از آن باز مى ايستم (زيرا امر به معروف بعد از انجام آن و نهى از منكر پيش از مبادرت به آن تأثير و سودش در دل ها بيشتر و بهتر است از امر به معروف و نهى از منكر نمودن کسی که كردارش برخلاف گفتار باشد، علاوه بر آنكه امام عليه السلام چنين كسی را در خطبه صد و بيست و نهم لعن فرموده).
ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام)