باب بيست و نهم:
«نوحه سرائى طائفه جن بر حسين بن على عليهما السّلام»
حدیث 1: حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِي ثَابِتٍ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ زَوْجَةِ النَّبِيِّ ص قَالَتْ مَا سَمِعْتُ نَوْحَ الْجِنِّ مُنْذُ قَبَضَ اللَّهُ نَبِيَّهُ إِلَّا اللَّيْلَةَ- وَ لَا أَرَانِي إِلَّا وَ قَدْ أُصِبْتُ بِابْنِي الْحُسَيْنِ قَالَتْ وَ جَاءَتِ الْجِنِّيَّةُ مِنْهُمْ وَ هِيَ تَقُولُ:
أَيَا عَيْنَايَ فَانْهَمِلَا بِجُهْدٍ *** فَمَنْ يَبْكِي عَلَى الشُّهَدَاءِ بَعْدِي
عَلَى رَهْطٍ تَقُودُهُمُ الْمَنَايَا *** إِلَى مُتَجَبِّرٍ مِنْ نَسْلِ عَبْدٍ
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از نصر بن مزاحم، از عمر بن سعد، از عمرو بن ثابت، از حبيب بن ابى ثابت، از ام سلمه همسر نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وى گفت:
از زمانى كه خداوند منّان روح نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را قبض فرمود نوحه سرائى طائفه جن را نشنيدم مگر همان شب (شب رحلت نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) و نديدم ايشان را مگر وقتى كه به مصيبت فرزندم حسين عليه السّلام مبتلا شدم.
ام سلمه مى فرمايد:
در همان زمان جنّيه از طائفه جن آمد در حالى كه مى گفت:
اى دو چشم من با شدّت و زارى گريه كنيد، زيرا بعد از من چه كسى بر شهداء بگريد.
زارى كنيد بر گروهى كه مرگ آنها را به سوى ستمگرى از نسل بنده و غلام مى برد.
حدیث 2: حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَمْرِو بْنِ مُسْلِمٍ عَنِ الْمِيثَمِيِّ قَالَ خَمْسَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ أَرَادُوا نَصْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَمَرُّوا بِقَرْيَةٍ يُقَالُ لَهَا شَاهِي إِذْ أَقْبَلَ عَلَيْهِمْ رَجُلَانِ شَيْخٌ وَ شَابٌّ- فَسَلَّمَا عَلَيْهِمْ قَالَ فَقَالَ الشَّيْخُ أَنَا رَجُلٌ مِنَ الْجِنِّ وَ هَذَا ابْنُ أَخِي أَرَدْنَا نَصْرَ هَذَا الرَّجُلِ الْمَظْلُومِ- قَالَ فَقَالَ لَهُمْ الشَّيْخُ الْجِنِّيُّ قَدْ رَأَيْتُ رَأْياً فَقَالَ الْفِتْيَةُ الْإِنْسِيُّونَ وَ مَا هَذَا الرَّأْيُ الَّذِي رَأَيْتَ قَالَ رَأَيْتُ أَنْ أَطِيرَ فَآتِيَكُمْ بِخَبَرِ الْقَوْمِ فَتَذْهَبُونَ عَلَى بَصِيرَةٍ فَقَالُوا لَهُ نِعْمَ مَا رَأَيْتَ- قَالَ فَغَابَ يَوْمَهُ وَ لَيْلَتَهُ فَلَمَّا كَانَ مِنَ الْغَدِ إِذَا هُمْ بِصَوْتٍ يَسْمَعُونَهُ وَ لَا يَرَوْنَ الشَّخْصَ وَ هُوَ يَقُولُ:
وَ اللَّهِ مَا جِئْتُكُمُ حَتَّى بَصُرْتُ بِه *** بِالطَّفِّ مُنْعَفِرَ الْخَدَّيْنِ مَنْحُوراً
وَ حَوْلَهُ فِتْيَةٌ تَدْمَى نُحُورُهُمُ *** مِثْلَ الْمَصَابِيحِ يَمْلَوْنَ الدُّجَى نُوراً
وَ قَدْ حَثَثْتُ قَلُوصِي كَيْ أُصَادِفَهُمْ *** مِنْ قَبْلِ مَا أَنْ يُلَاقُوا الْخُرُدَ الْحُورَا
كَانَ الْحُسَيْنُ سِرَاجاً يُسْتَضَاءُ بِهِ *** اللَّهُ يَعْلَمُ أَنِّي لَمْ أَقُلْ زُوراً
مجاوراً لرسول الله فی غُرَفٍ *** و لِلْبَتُولِ وَ لِلطَّيَّارِ مَسْرُورا
فَأَجَابَهُ بَعْضُ الْفِتْيَةِ مِنَ الْإِنْسِيِّينَ يَقُولُ:
اذْهَبْ فَلَا زَالَ قَبْرٌ أَنْتَ سَاكِنُهُ *** إِلَى الْقِيَامَةِ يُسْقَى الْغَيْثَ مَمْطُوراً
و قد سلکت سبیلاً انت سَالِكُهُ *** وَ قَدْ شَرِبْتَ بِكَأْسٍ كَانَ مغرورا
وَ فِتْيَةٌ فَرَغُوا لِلَّهِ أَنْفُسَهُمْ *** وَ فَارَقُوا الْمَالَ وَ الْأَحْبَابَ وَ الدُّورا
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از يعقوب بن يزيد، از ابراهيم بن عقبه، از احمد بن عمرو بن مسلم، از ميثمى نقل كرده كه وى گفت:
پنج تن از اهل كوفه به قصد يارى حسين بن على عليهما السّلام حركت كردند و به قريه اى رسيدند كه به آن شاهى مى گفتند پس دو نفر يكى پير و ديگرى جوان جلوى آنها آمده و به ايشان سلام كردند، پيرمرد گفت: من مردى از طائفه جن هستم و اين جوان برادرزاده من بوده و ما قصدمان يارى نمودن به اين مظلوم (يعنى حسين بن على عليهما السّلام) مى باشد.
پيرمرد جنّى سپس به ايشان گفت: من پيشنهادى دارم.
جوانى از اين پنج نفر در جوابش گفت: پيشنهاد چيست؟
پيرمرد جنّى گفت: پيشنهادم اين است كه من پرواز كرده بروم و سپس خبر اين گروه را بياورم تا شما با بصيرت به طرف مقصدتان برويد.
ايشان در جوابش گفتند: خوب پيشنهادى است.
راوى مى گويد: پيرمرد جنّى يك روز و يك شب از نظر ايشان غائب بود پس فرداى آن روز ايشان صدائى شنيدند بدون اينكه صاحب آن را ببينند، صدا اين بود:
به خدا قسم نيامدم نزد شما مگر آنكه خود ديدم، در زمين طف كه سرى بريده و دو گونه هايش به خاك آلوده بود.
و اطرافش جوانانى افتاده كه از حلقومشان خون جارى بود نظير چراغ هایى كه تاريكى و ظلمت را بر طرف كرده اند.
پيوسته ناقه خود را دواندم تا قبل از آنكه ايشان با حوريه هاى باكره ملاقات كنند مصادف گردم.
حسين عليه السّلام چراغى فروزان بود و خدا مى داند كه من در اين گفتار دروغ نمى گويم.
حسين عليه السّلام در غرفه هاى بهشت مجاور رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و بتول عليها السّلام و جعفر طيّار بوده در حالى كه شادمان و مسرور مى باشد.
بعضى از جوانان در جواب آن صدا گفتند:
برو پس پاينده و جاويد باد قبرى كه تو ساكن آن هستى تا قيامت باران بر آن ببارد.
پيمودم راهى را كه تو نيز راهرو آن بودى و نوشيدم با كاسه اى كه بسيار فراخ بود.
و نيز پيمودم راهى را كه جوانانى در اين راه جان خودشان را تسليم خدا نموده و از مال و دوستان و خانه هايشان جدا گرديدند.
حدیث 3: حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ وَ عَمْرُو بْنُ ثَابِتٍ عَنْ أَبِي زِيَادٍ الْقَنْدِيِّ قَالَ كَانَ الْجَصَّاصُونَ يَسْمَعُونَ نَوْحَ الْجِنِّ حِينَ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع فِي السَّحَرِ بِالْجَبَّانَةِ وَ هُمْ يَقُولُونَ:
مَسَحَ الرَّسُولُ جَبِينَهُ *** فَلَهُ بَرِيقٌ فِي الْخُدُودِ
أَبَوَاهُ مِنْ عَلْيَا قُرَيْشٍ *** جَدُّهُ خَيْرُ الْجُدُودِ
حكيم بن داود بن حكيم از ام سلمة بن خطّاب نقل كرده كه وى گفت:
عمر بن سعد و عمرو بن ثابت از ابى زياد قندى برايم نقل نمود، وى گفت: زمانى كه حضرت امام حسين عليه السّلام شهيد شدند گچ كارها در وقت سحر نوحه سرائى هاى طائفه جن را در قبرستان مى شنيدند، ايشان مى گفتند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پيشانى او را دست كشيد پس در رخش نورى ساطع است.
پدر و مادرش از برترين افراد قريش بوده، جدّ بزرگوارش بهترين جدها است.
حدیث 4: حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ قَالَ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ قَالَ حَدَّثَنِي الْوَلِيدُ بْنُ غَسَّانَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ قَالَ كَانَتِ الْجِنُّ تَنُوحُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع تَقُولُ:
لِمَنِ الْأَبْيَاتُ بِالطَّفِّ عَلَى كُرْهٍ بَنَيْنَهُ *** تِلْكَ أَبْيَاتُ الْحُسَيْنِ يَتَجَاوَبْنَ الرَّنِينَةَ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطّاب نقل كرده كه وى گفت:
عمر بن سعد گفت: وليد بن غسّان از كسى كه برايش نقل نمود برايم حديثى چنين نقل كرد وى گفت: طائفه جن بر حسين بن على عليهما السّلام نوحه سرائى كرده و مى گفتند:
اين اشعار و ابيات كه در سرزمين طفّ در ترسيم بلاهاى وارده بر فرزندانش سروده شده از كيست؟
اين ابيات حسين عليه السّلام را صداهاى حزين و همراه با گريه پاسخ خواهند داد.
حدیث 5: حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ قَالَ حَدَّثَنِي أَيُّوبُ بْنُ سُلَيْمَانَ بْنِ أَيُّوبَ الْفَزَارِيُّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَزَوَّرِ قَالَ سَمِعْتُ لَيْلَى وَ هِيَ تَقُولُ سَمِعْتُ نَوْحَ الْجِنِّ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع وَ هِيَ تَقُولُ:
يَا عَيْنُ جُودِي بِالدُّمُوعِ فَإِنَّمَا *** يَبْكِي الْحَزِينُ بِحُرْقَةٍ وَ تَفَجُّعٍ
يَا عَيْنُ أَلْهَاكِ الرُّقَادُ بِطِيْبِهِ *** مِنْ ذِكْرِ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَوَجُّعٍ
بَاتَتْ ثَلَاثاً بِالصَّعِيدِ جُسُومُهُمْ *** بَيْنَ الْوُحُوشِ وَ كُلُّهُمْ فِي مَصْرَعٍ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة نقل كرده كه وى گفت:
ايّوب بن سليمان بن ايّوب الفزارى، از على بن حزوّر برايم نقل كرد از ليلى شنيد كه وى گفت: نوحه سرائى طائفه جن بر حسين بن على عليهما السّلام را شنيدم كه مى گفتند:
اى چشم اشك بريز، زيرا مى گريد شخص حزين با سوز و دلتنگى.
اى چشم مردم به واسطه خوشى و خوشگذرانى تو را از ياد آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و هم دردى با ايشان بازداشته و غافل كرده اند.
سه شب را آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به روز آورده در حالى كه ابدان طاهره آنها روى خاك بين حيوانات وحشى بوده و جملگى در قتلگاه افتاده اند.
حدیث 6: حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي حَمَّادٍ عَنْ أَبِي لَيْلَى الْوَاسِطِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَسَّانَ الْكِنَانِيِّ قَالَ بَكَتِ الْجِنُّ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع فَقَالَتْ:
مَاذَا تَقُولُونَ إِذْ قَالَ النَّبِيُّ لَكُمْ *** مَاذَا فَعَلْتُمْ وَ أَنْتُمْ آخِرُ الْأُمَمِ؟
بِأَهْلِ بَيْتِي وَ إِخْوَانِي وَ مَكْرُمَتِ *** مِنْ بَيْنِ أَسْرَى وَ قَتْلَى ضُرِّجُوا بِدَمٍ؟
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين، از نصر بن مزاحم، از عبد الرحمن بن أبى حماد، از ابى ليلى واسطى، از عبد اللّه بن حسان كنانى نقل كرده كه وى گفت:
طائفه جن بر حضرت حسين بن على عليهما السّلام گريسته و گفتند:
چه خواهيد گفت زمانى كه نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به شما بفرمايد:
شما كه آخرين امّتها مى باشيد چه كرديد با اهل بيت و برادران و خويشان من، برخى را اسير و بعضى را كشته و آلوده به خون خود كرديد.
حدیث 7: حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ قَالَ حَدَّثَنِي سَلَمَةُ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ بَيْنَمَا الْحُسَيْنُ ع يَسِيرُ فِي جَوْفِ اللَّيْلِ وَ هُوَ مُتَوَجِّهٌ إِلَى الْعِرَاقِ وَ إِذَا بِرَجُلٍ يَرْتَجِزُ وَ يَقُولُ:
وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ عَنِ الرِّضَا ع مِثْلَ أَلْفَاظِ سَلَمَةَ قَالَ وَ هُوَ يَقُولُ:
يَا نَاقَتِي لَا تَذْعَرِي مِنْ زَجْرٍی *** و شَمِّرِي قَبْلَ طُلُوعِ الْفَجْرِ
بِخَيْرِ رُكْبَانٍ وَ خَيْرِ سَفْرٍ *** حَتَّى تَحَلَّيْ بِكَرِيمِ النّجرِ
بِمَاجِدِ الْجِدِّ رَحِيبِ الصَّدْرِ *** أَتی به اللَّهُ لِخَيْرِ أَمْرٍ
ثَمَّةَ أَبْقَاهُ بَقَاءَ الدَّهْرِ
فَقَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ علیهما السلام:
سَأَمْضِي وَ مَا بِالْمَوْتِ عَارٌ عَلَى الْفَتَى *** إِذَا مَانَوَى حَقّاً وَ جَاهَدَ مُسْلِماً
وَ آسَى الرِّجَالَ الصَّالِحِينَ بِنَفْسِهِ *** وَ فَارَقَ مَثْبُوراً وَ خَالَفَ مُجْرِماً
فَإِنْ عِشْتُ لَمْ أَنْدَمْ وَ إِنْ مِتُّ لَمْ أُلَمْ *** كَفَى بِكَ ذُلًّا أَنْ تَعِيشَ وَ تُرْغَمَا
حكيم بن داود بن حكيم مى گويد:
سلمه برايم نقل نمود و گفت: على بن حسن، از معمّر بن خلّاد، از ابى الحسن الرّضا عليه السّلام نقل نمود كه آن حضرت فرمودند:
هنگامى كه حضرت امام حسين عليه السّلام در دل شب حركت كرده و به طرف عراق متوجّه شدند در راه به شخصى برخوردند كه رجز مى خواند و مى گفت:
و پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبداللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از معمّر بن خلّاد نقل كرد كه وى از حضرت رضا عليه السّلام عين الفاظ سلمه را حكايت نمود، وى گفت آن مردى كه رجز مى خواند مىگ فت:
اى شتر خوف و هراس مكن از زجر و نهى من و سرعت كن و بشتاب پيش از آنكه صبح طلوع كند.
تا برسانى من را به بهترين سوار و بهترين سفر و به كسى كه اصل و نسبش كريم و جدّش بزرگ و سينه اش فراخ و باظرفيّت است، خداوند به واسطه بهترين اعمال او را اجر و ثواب دهد و سپس تا مادامى كه روزگار باقى است خداوند او را باقى بدارد.
سپس حضرت حسين بن على عليهما السّلام فرمودند:
عنقريب از اين روزگار و دنيا مى گذرم و مرگ بر جوانمرد ننگ و عار نيست زمانى كه عزم و نيّتش حق بوده و در حالى كه مسلمان است جهاد كند.
مرگ بر جوانمرد عار نيست زمانى كه با مردان صالح و نيكوكار به مواسات رفتار كرده و از شخص معذّب و هلاك شده فاصله گرفته و با مجرم و ستمكار به مخالفت برخيزد.
بنابراين اگر زنده ماندم پشيمان نيستم و اگر مرگ مرا دريافت ملامت زده نخواهم بود ولى همين خوارى و ذلّت براى تو كافى است كه زندگانى مى كنى و مرتكب اعمال ناپسند مى گردى.
حدیث 8: حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْمُعَاذِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ [الْحَسَنُ ]بْنُ مُوسَى الْأَصَمُّ عَنْ عَمْرٍو عَنْ جَابِرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ لَمَّا هَمَّ الْحُسَيْنُ ع بِالشُّخُوصِ عَنِ الْمَدِينَةِ أَقْبَلَتْ نِسَاءُ بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَاجْتَمَعْنَ لِلنِّيَاحَةِ حَتَّى مَشَى فِيهِنَّ الْحُسَيْنُ ع فَقَالَ أَنْشُدُكُنَّ اللَّهَ أَنْ تُبْدِينَ هَذَا الْأَمْرَ مَعْصِيَةً لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ فَقَالَتْ لَهُ نِسَاءُ بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَلِمَنْ نَسْتَبْقِي النِّيَاحَةَ وَ الْبُكَاءَ فَهُوَ عِنْدَنَا كَيَوْمٍ مَاتَ فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ رُقَيَّةُ وَ زَيْنَبُ وَ أُمُّ كُلْثُومٍ فَنَنْشُدُكَ اللَّهَ جَعَلَنَا اللَّهُ فِدَاكَ مِنَ الْمَوْتِ يَا حَبِيبَ الْأَبْرَارِ مِنْ أَهْلِ الْقُبُورِ وَ أَقْبَلَتْ بَعْضُ عَمَّاتِهِ تَبْكِي وَ تَقُولُ أَشْهَدُ يَا حُسَيْنُ لَقَدْ سَمِعْتُ الْجِنَّ نَاحَتْ بِنَوْحِكَ وَ هُمْ يَقُولُونَ:
فَإِنَّ قَتِيلَ الْطَّفِّ مِنْ آلِ هَاشِمٍ *** أَذَلَّ رِقَاباً مِنْ قُرَيْشٍ فَذَلَّتْ
حَبِيبُ رَسُولِ اللَّهِ لَمْ يَكُ فَاحِشاً *** أَبَانَتْ مُصِيبَتُكَ الْأُنُوفَ وَ جَلَّتْ
وَ قُلْنَ أَيْضاً:
أَبْكِي حُسَيْناً سَيِّداً *** وَ لِقَتْلِهِ شَابَ الشَّعَرُ
وَ لِقَتْلِهِ زُلْزِلْتُمُ *** وَ لِقَتْلِهِ انْكَسَفَ الْقَمَرُ
وَ احْمَرَّتْ آفَاقُ السَّمَاءِ *** مِنَ الْعَشِيَّةِ وَ السَّحَرِ
وَ تَغَبَّرَتْ شَمْسُ الْبِلَادِ *** بِهِمْ وَ أَظْلَمَتِ الْكُوَرُ
ذَاكَ بْنُ فَاطِمَةَ الْمُصَابُ *** بِهِ الْخَلَائِقُ وَ الْبَشَرُ
أَوْرَثْتَنَا ذُلًّــــا بِـــــهِ *** جَدَعَ الْأُنُوفَ مَعَ الْغُرَرِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از محمّد بن يحيى معاذى نقل كرده اند كه وى گفت:
حسين بن موسى اصم از عمرو، از جابر، از حضرت محمّد بن على عليهما السّلام نقل كرد كه آن حضرت فرمودند: هنگامى كه حضرت حسين عليه السّلام با افراد و نفرات از مدينه آهنگ خروج نمودند زنان بنى عبدالمطّلب پيش آمده پس براى نوحه سرائى و گريستن اجتماع نمودند، امام حسين عليه السّلام در ميان ايشان راه مى رفتند و مى فرمودند:
شما را به خدا سوگند مى دهم كه معصيت خدا و رسولش را نكرده و نوحه سر نداده و آشكارا نگرييد.
زنان بنى عبدالمطلب محضر مباركش عرضه داشتند: پس براى چه كسى نوحه و گريه را ذخيره نمائيم امروز مانند روزى است كه در آن رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از دنيا رفتند و همانند روزى است كه حضرت على و فاطمه عليهما السّلام از دنيا رحلت نمودند و همچون روزى است كه رقيه و زينب و ام كلثوم (دختران رسول خدا ص) ارتحال نمودند؟!! فدايت شويم تو را به خدا سوگند كه از مرگ كناره بگير اى دوست خوبان از اهل قبور و سپس یکى از عمّه هاى آن حضرت جلو آمده در حالى كه مى گريست عرض كرد:
اى حسين شاهد باش شنيدم صداى جنّيان را كه براى شما نوحه سرائى كرده و مى گويند:
همانا مقتول و كشته شده در سرزمين طف از آل هاشم است كه پست ترين و ذليل ترين مردم از قريش او را مقتول ساخته است.
حبيب رسول خدا بد نبود، مصيبت تو بينى ها را بريده و حقير نموده است.
و زنان بنى عبدالمطلب نيز گفتند:
براى حسين كه سرور و آقاى همه است گريه كنيد و بخاطر شهادتش موى ها سفيد شد.
بخاطر شهادتش به زلزله مبتلا شديد، به خاطر شهادتش ماه گرفته شد.
بخاطر شهادتش افق آسمان در غروب و سحر سرخ گرديد.
بخاطر شهادتش خورشيد شهرها و نور آن كدر شد و مساكن و منازل تار و ظلمانى گرديد او فرزند فاطمه ايست كه از خلائق و بشر به مصيبت گرفتار گرديد.
به واسطه شهادت و قتل آن جناب خوارى به ما رسيده و به سبب آن بينى ها قطع و به هلاكت افتاده ايم.
حدیث 9: حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْمُعَاذِيِّ عَنْ عَبَّادِ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عِكْرِمَةَ قَالَ أَصْبَحْنَا لَيْلَةَ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع بِالْمَدِينَةِ فَإِذَا مَوْلًى لَنَا يَقُولُ سَمِعْنَا الْبَارِحَةَ مُنَادِياً يُنَادِي وَ يَقُولُ:
أَيُّهَا الْقَاتِلُونَ ظلماً حُسَيْنا *** أَبْشِرُوا بِالْعَذَابِ وَ التَّنْكِيلِ
كُلُّ أَهْلِ السَّمَاءِ يَدْعُو عَلَيْكُمْ *** مِنْ نَبِيٍّ وَ مُرْسَلٍ وَ قَبِيْلٍ
قَدْ لُعِنْتُمْ عَلَى لِسَانِ بْنِ دَاوُدَ *** وَ ذِي الرُّوحِ حَامِلِ الْإِنْجِيلِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن يحيى معاذى، از عبّاد بن يعقوب، از عمرو بن ثابت، از عمرو بن عكرمه نقل كرده اند كه وى گفت:
بامداد روزى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام شهيد شدند ما در مدينه صبح نموديم در اين هنگام غلامى كه داشتيم گفت: شب گذشته شنيديم منادى نداء مى كرد و مى گفت:
اى كسانى كه حسين را از روى ستم و جور كشتيد بشارت باد شما را به عذاب و عقوبتى سخت.
تمام اهل آسمان شما را نفرين مى كنند، چه انبياء و چه فرشتگان و چه كارگذاران.
بر زبان ابن داود و عيسى بن مريم كه صاحب روح و حامل انجيل بوده لعن شده ايد.
حدیث 10: حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ بْنِ الْحَارِثِ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّيِّ قَالَ حَدَّثَتْنِي جَدَّتِي أَنَّ الْجِنَّ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع بَكَتْ عَلَيْهِ بِهَذِهِ الْأَبْيَاتِ:
يَا عَيْنُ جُودِي بِالْعَبَر *** وَ ابْكِي فَقَدْ حَقَّ الْخَبَرُ
ابْكِي بْنَ فَاطِمَةَ الَّذِى *** وَرَدَ الْفُرَاتَ فَمَا صَدَر
الْجِنُّ تَبْكِي شَجْوَهَا *** لَمَّا أَتَى مِنْهُ الْخَبَرُ
قُتِلَ الْحُسَيْنُ وَ رَهْطُهُ *** تَعْساً لِذَلِكَ مِنْ خَبَرٍ
فَلَأَبْكِيَنَّكَ حُرْقَةً *** عِنْدَ الْعِشَاءِ وَ بِالسَّحَرِ
وَ لَأَبْكِيَنَّكَ مَا جَرَى *** عِرْقٌ وَ مَا حَمَلَ الشَّجَرُ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطاب نقل كرده كه وى گفت:
عبداللّه بن محمّد بن سنان، از عبداللّه بن قاسم بن حارث، از داود رقّى برايم نقل كرد و گفت:
جدّه ام حكايت نمود كه وقتى حضرت حسين عليه السّلام شهيد شدند طائفه جنّ بر آن حضرت گريسته و اين ابيات را مى خواند:
اى چشم اشك بريز و گريه كن پس محقّقاً خبر شهادت حضرت حسين عليه السّلام حق و راست مى باشد.
گريه كن براى فرزند فاطمه كه به فرات داخل شد و از آن برنگشت.
جن براى حزن و غم فاطمه مى گريد زمانى كه از حسين عليه السّلام خبر شهادتش برسد.
حسين عليه السّلام و يارانش كشته شدند، افسوس از چنين خبرى.
صبح و شام البتّه البتّه برايت اشك سوزان مى ريزم.
البته البته آن قدر برايت اشك بريزم كه ريشه ها را روان و درختان را ببرد.
کتاب «کامل الزّیارات»، ترجمه: سيد محمدجواد ذهنى تهرانى