استفتاء:
منظور از ذبح و يا قربانى عظيم در اين آيه شريفه «وَفَدَيْنَاهُ بذِبْح عَظِيم» (1) چه مى باشد؟
جواب:
باسمه جلت اسمائه؛ آيه دو مفهوم ظاهرى و باطنى در خود دارد. مفهوم ظاهرى قربانى عظيم، گوسفندى مى باشد كه جبرئيل از سوى خداوند سبحان به زمين آورد تا به جاى اسماعيل عليه السلام قربانى شود و از آنجايى كه از سوى خداوند متعال بوده از آن با تعبير عظيم ياد شده است.
اما مفهوم باطنى آن اين است كه: منظور از قربانى و ذبح عظيم، حضرت سيدالشهدا امام حسين عليه السلام مى باشد به اين ترتيب كه چون در عالم ذَر آنچه را كه در مورد اسماعيل عليه السلام و نياز به قربانى به جاى او، بر پيامبران و امامان عليهم السلام عرضه شد، حضرت امام حسين عليه السلام داوطلب گرديد تا ذبح عظيم باشد و به جاى اسماعيل عليه السلام در كربلا قربانى گردد، البته نه به خاطر شخص حضرت اسماعيل عليه السلام بلكه از اين جهت كه ايشان جدّ پدربزرگ گرامى اش حضرت محمد صلى الله عليه وآله وسلم و پدر و مادر بزرگوارش حضرت اميرمؤمنان على عليه السلام و حضرت فاطمه زهرا عليها السلام مى باشد و از اين جهت است كه حضرت امام حسين عليه السلام جان گرامى اش را فداى وجود اين گراميان نمود.
(چون اين بزرگواران بايد از صلب حضرت اسماعيل بيرون مى آمدند؛ در عالم معنا بلاى او را به جان خريد تا اجداد و پدرانشان را حفظ كند و در عالم دنيا با تأخير زمانى به عهد آسمانى خود عمل كرد اين يكى از حكمت هاى بلاى حضرت حسين عليه السلام است).
----------------------------------------------------------------
1. «و بر او (گوسفندی فرستاده و) ذبح بزرگی فدا ساختيم»؛ صافات (37): 107.
