استفتاء:
يكى از همكلاسى هايمان كه اسماعيلى مذهب است به من گفت: اگر به كتاب هاى دوازده امامى ها مراجعه كنيد خواهيد ديد كه امام جعفر صادق (عليه السلام) آشكارا و در برابر عده زيادى از پيروانش اعلام كرد كه فرزند بزرگش اسماعيل پس از او امام است.
هنگامى كه خليفه عباسى وقت اين را شنيد، به دنبال امام جعفر صادق (عليه السلام) فرستاد و او را تهديد كرد كه يا مرا به عنوان امام بعد از خودت قرار مى دهى و يا وصىّ تو، امام اسماعيل كشته خواهد شد; آنچه نزد شما و ما معلوم است تعيين امام با خواست خداست نه بشر.
پس از مدت زمان كوتاهى خبر فوت امام اسماعيل، آن هم در زمان حيات پدرش امام جعفر صادق (عليه السلام) پخش شد. هنگامى كه امام موسى بن جعفر به مكانى كه جسد امام اسماعيل بود رفت، فرياد كنان بيرون آمد و گفت: پدر! برادرم زنده است و چشمانش را باز كرد. امام جعفر صادق (عليه السلام) به او گفت: «اكظم يا موسى» (فرو خور حالت را)، و همين سبب شد تا لقب كاظم بر او ماند.
از همان زمان امام اسماعيل پنهان و دوره غيبت او آغاز شد و برادر كوچكترش موسى امام و ساتر و حافظ برادرش اسماعيل گرديد تا از اين طريق، در برابر چشم ها و جاسوسان خليفه عباسى قرار گرفته و حافظ امام كه مستور حقيقى است باشد، يعنى همان كسى كه با نص صريح امام پيش از خودش، امامت به او انتقال يافته بود.
آنچه كه اشكال را عميق تر مى كند اين است كه چگونه ممكن است امام جعفر صادق (عليه السلام) امامى را كه خدا اراده كرده تعيين كند و در همان حال خدا هم مى داند اين امام در زمان حيات پدرش امام جعفر (عليه السلام) فوت مى كند.
اگر اين چنين مطلبى را اعلام كنيم ديگران (غير شيعه) خواهند گفت كه انتخاب امام از اختيارات بشرى بوده و به انتخاب خدا نيست. تمامى اين ها تأكيد بر اين دارند كه امام جعفر صادق (عليه السلام) هنگامى كه اسماعيل را تعيين مى كرد خطا نكرده بلكه خدا به او وحى كرده و شخصى را كه به عنوان امام تعيين مى كند در زمان حيات خودش خواهد مرد. پاسخ سخن ايشان چه خواهد بود؟
جواب:
باسمه جلت اسمائه؛ آنچه همكلاسى اسماعيلى مذهب شما گفته، بيشتر نوعى تزوير است و اينگونه تزويرها از سوى برخى فرقه ها براى اصلاح ظاهرى راه باطل خود، صورت گرفته است; و اما پاسخ:
اول: كجاست آن روايت هايى كه از آن سخن مى گويند و كتاب هايى كه از آن نقل مى كنند و خيال مى كنند در كتاب هاى ماست؟ آدرس سندهاى اين نقل را بدهند تا ما هم ببينيم. (چون چنين چيزى در كتب ما نيست)
دوم: در حديثى آمده كه: «امامان (شما) بعد از من دوازده نفر هستند» و اين حديث، بطور گسترده در بين عام و خاص نقل شده است. (1)
اگر آنگونه است كه شما مى گوييد، پس بگوييد چه كسانى امام اند؟ اين همكلاسى شما بايد تعداد امامان را بگويد و توضيح دهد چرا امامان نزد اسماعيليه ـ كه عقيده دارند امامت در نسل اسماعيل ادامه پيدا كرده ـ به صدها تن رسيده است؟
سوم: نام امامان دوازده گانه در لوح جابر موجود است. جابر اين لوح را كه در موقع تولد امام حسن (عليه السلام) به حضرت زهرا (عليها السلام) اهدا شده ديده است و تعدادشان هم، نه تغيير خواهد كرد و نه كم و زياد خواهد شد [و در اين لوح نامى از اسماعيل نيست.] (2)
چهارم: اين نقلى كه داشتيد ـ چنانكه گفتيد ـ ايراد وارد كردن بر امام صادق (عليه السلام) است، زيرا ممكن نيست كسى به خاطر برخى شرايط معين، با انتخاب اضطرارى امام شود، آن چنانكه اسماعيليه درباره امام كاظم (عليه السلام) مى گويند. در صورتى كه به ناچار از سوى خداوند متعال است كه امكان تكوينى تعيين امام فراهم مى شود و بنابر همين استدلال، كسى كه بدون آماده شدن از سوى خداوند ادعاى امامت كرده است ـ مانند جعفر كذّاب ـ رسوا مى گردد.
آيا امام موسى بن جعفر (عليه السلام) در امامتش شكست خورد؟ چه دليلى بر اين شكست دارند؟ از خداوند متعال خواستارم تا همكلاسى شما را هدايت نمايد و شما را هم بر قول حق و درست برقرار و پايدار بدارد. (3)
-------------------------------------------------------------
1- صحيح بخارى، كتاب احكام; صحيح مسلم، كتاب امارت، باب تبعيت مردم از قريش، صحيح ترمذى، ج 2، ص 35، امالى شيخ صدوق، ص 111 و...
2- رك: كمال الدين و تمام النعمة، ج1، ص 308.
3- و كظم براى فرو بردن خشم كاربرد دارد نه براى كتمان سرّ!
