بسم الله الرحمن الرحيم
كتاب «پاسخ هاي حضرت آيت الله العظمي روحاني(مد ظله العالي) به استفتائات قوه قضائيه و مؤسسه حقوقي وكلاي بين الملل»
این کتاب، گزيده اي ديگر از مجموعه استفتائات حضرت آيت الله العظمي روحاني(مد ظله العالي) است كه توسط انتشارات حديث دل، متشر شده است.
ضرورت چنين اثري را كساني بهتر درك مي كنند كه خود درگير مسائل قضايي، حقوقي، پزشكي و مانند اين ها مي باشند. به همين سبب، «مركز تحقيقات قوه قضائيه» و «مؤسسه حقوقي وكلاي بين الملل- ايران» از حضرت آيت الله العظمي روحاني(مد ظله العالي) مسائلي استفتاء كرده اند كه كمتر در فقه مطرح شده است. معظم له نيز با دقت نظر و تبحر خاصي كه در فقه دارند، به پاسخگويي پرداخته اند. كتاب حاضر، از يك مقدمه كوتاه و دو بخش مفصل از پرسش ها و پاسخ هاي حقوقي تشكيل شده است.
در مقدمه كتاب، اجتهاد به عنوان رمز جاويد ماندن اسلام معرفي شده و آمده است:
«اجتهاد يعني به كار بردن منتهاي كوشش براي درك مقررات اسلام با استفاده از منابع كتاب،عقل و اجماع. در اين عصر، اجتهاد يكي از وظايف خطير و پرمسئوليت علما و فقهاي اسلام است. اجتهاد در دوره خاتميت، نقش بسيار حساس و اساسي به عهده دارد و در واقع، پلي است كه دنياي گذشته را با دنياي آينده مربوط مي سازد و از شرايط امكان جاويد ماندن آيين اسلام است و به حق، آن را نيروي محرك اسلام خوانده اند. ابن سينا، فيلسوف نامي اسلامي با روشن بيني خاصي موضوع اجتهاد را اين چنين مطرح كرده و گفته است: كليات اسلامي، ثابت و لايتغير و محدود است و اما حوادث و مسائل، نامحدود و متغير است و هر زماني، مقتضيات مخصوص خود و مسائل مخصوص خود دارد؛ به همين جهت ضرورت دارد كه در هر زماني، گروهي متخصص و عامل به كليات اسلامي و عارف به مسائل و پيش آمد هاي زمان، عهده دار اجتهاد و استنباط حكم مسائل جديد از كليات اسلامي بوده باشند.
آري، زمان به سرعت پيش مي رود و قهرا مقتضيات زمان، مسائل جديدي را در زندگي انسان پديد مي آورد كه در زمان هاي گذشته، موضوع آن ها هنوز محقق نشده بود. براي پاسخ به اين نياز بزرگ، فقهاي زنده و روشن بيني لازم است كه پا به پاي زمان پيش روند، مفاهيم و كليات اسلامي را با زندگي نوين جهان بشر تطبيق كنند تا بر حسب پيشرفت علم و آگاهي مردم، تلقي و برداشت مذهب را در ذهن و انديشه تحول ببخشند و فقه را بر حسب نياز زمان و به ميزاني كه در هر زمان، امكان كشف و فهم بهتر آن حقايق مي رود، ممكن سازند تا مذهب در چهارچوب شرايط كهنه و گذشته نماند و منجمد نشود و از زمانش واپس نيفتد...مطالعه و بررسي كتب فقه در قرون مختلف، مي رساند كه به تدريج به موازات نيازمندي هاي مردم، مسائل جديدي وارد فقه شده و فقهاي هر زمان در مقام پاسخگويي برآمده اند و به همين جهت به تدريج بر حجم فقه افزوده شده است. اين اصل مي رساند كه چگونه اسلام مسأله زمان و عامل تغيير و تحول و نوآوري را در طي ادوار تاريخي پيش بيني كرده است و فقها را در برابر آن، مسئول دانسته است».
در قسمت اول كتاب، پرسش هاي قضايي مختلفي طرح گرديده است كه حضرت آيت الله العظمي روحاني(مد ظله العالي) با بهره گيري از تحقيقات و به مدد قدرت اجتهاد خود، براي تمامي آن ها پاسخ دقيق ارائه مي دهد.
بخش دوم كتاب نيز حاوي پرسش هايي است كه دفتر مؤسسه حقوقي وكلاي بين الملل- ايران- تهران، از معظم له پرسيده اند. بيشتر اين سؤالات، از مسائل روز جامعه است كه بنا بر نياز هاي مؤسسه حقوقي طرح گرديده اند.
اهميت بسياري از اين پرسش ها در عصر ما از يك سو و پاسخ هاي واضح و شيواي معظم له از سوي ديگر، سبب گرديد تا اين مجموعه به صورت يك كتاب منتشر گردد و نياز هاي جامعه به اين پاسخ ها را نيز برآورده نمايد.
گفتني است، اين كتاب اخیرابه دليل استقبال خوانندگان، براي دومين بار در 6000 نسخه تجديد چاپ شد و با بهاي 15000 ريال در اختيار علاقمندان قرار گرفت.