حضرت آیت الله العظمی سید محمد صادق روحانی (دام ظله العالی) به پرسش های شفقنا درباره ازدواج موسوم به سفید پاسخ داده اند. متن پرسش های شفقنا و پاسخ های ایشان بدین شرح است:
نظر به اینکه اخیرا عده ای از دختران و پسران تحت عنوان ازدواج سفید به همباشی پرداخته و عده ای از آنان این باور را دارند که چون طرفین رضایت دارند لذا همین رضایت قلبی کفایت از خطبه ازدواج دائم یا موقت دارد، خواهشمند است دیدگاه شرع مقدس را در این گونه موارد بیان فرمایید.
الف - آیا صرف رضایت دختر و پسر برای بودن با یکدیگر به مفهوم جاری شدن محرمیت و زوجیت است و یا خواندن خطبه عقد دائم یا موقت ضروری است؟
پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی :
باسمه جلت اسمائه؛ صرف رضایت دختر و پسر کافی نیست و جاری شدن عقد لازم است.
ب - در صورتی که جاری شدن خطبه عقد ضرورت دارد آیا این ضرورت برای زوجیت دائم است یا برای زوجیت موقت نیز خواندن خطبه ضرورت دارد و رضایت قلبی مکفی نیست؟
پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی :
باسمه جلت اسمائه؛ خطبه عقد برای هر دو ازدواج موقت و دائم لازم است. ازدواج موقت ماهیتاً با ازدواج دائم یکی بوده و کلیه احکامی که بر دومی جاری است بر اولی نیز مترتب است. تفاوت مهمی که بین این دو ازدواج وجود دارد تنها در دو مطلب خلاصه می شود: 1- تعیین مدت ازدواج موقت 2- عدم وجوب پرداخت نفقه در آن.
ج - در صورتی که خواندن خطبه به زبان عربی فصیح مقدور نباشد و زوج و زوجه بنا به دلایلی نظیر حفظ آبرو نتوانند موضوع را با دیگری در میان بگذارند آیا می توانند به زبان مادری خطبه را جاری کنند؟
پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی :
باسمه جلت اسمائه؛ اصل بر آن است که صیغه به زبان عربی خوانده شود و خواندن آن به زبان های دیگر محل بحث و اشکال است. اگر می شود در این گونه موارد باید شخصی را وکیل کرد تا صیغه را بخواند والا از روی ضرورت خواندن به زبان غیر عربی اشکالی ندارد.
د - در صورتی که در صورت معذور بودن، جاری کردن خطبه به زبان مادری جایز باشد آیا باید عین ترجمه بیان شود یا ترجمه مضمونی کفایت دارد؟
پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی :
باسمه جلت اسمائه؛ ترجمه مضمونی کفایت می کند.
و - اگر دختری با پسری بدون رضایت پدر و یا بدون اطلاع پدر همبستر شده باشد و اطلاعی از اینکه باید خطبه عقد خوانده شود نداشته و یا نمی دانسته رضایت پدر واجب است آیا هم اکنون می توانند با خواندن خطبه بدون اطلاع پدر محرم شوند؟
پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی :
باسمه جلت اسمائه؛ اولاً کاری که کردند از گناهان کبیره است و باید توبه واقعی بنمایند. ثانیاً من برای دختر در ازدواج چه دائم و چه موقت، اذن پدر را شرط نمی دانم به شرطی که دختر بالغه و رشیده باشد یعنی صلاح و فساد در زندگی روزمره اش را تشخیص دهد و رفتارش سفیهانه نباشد.
ز - اگر شرایط این دختر و پسر به گونه ای باشد که جدا شدن عوارض جدی برای شرایط فعلی و آینده طرفین یا یکی از طرفین داشته باشد و هر دو یا یکی از طرفین در عسر و حرج بیافتند و در این حال اطلاع به پدر نیز عوارض خطرناک داشته باشد راه حل این دو برای خروج از مهلکه حرام چیست و آیا می توانند بدون جدا شدن، با جاری کردن خطبه به هم محرم شوند؟
پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی :
باسمه جلت اسمائه؛ همان طور که بیان شد در این مساله فتوای مرجعشان مهم است. اگر دختر و پسر مقلد من باشند که اذن پدر شرط نیست و می توانند خودشان خطبه عقد موقت را جاری کنند تا عمل حرامی مرتکب نشوند و بعد از آن بهتر است تلاش کنند رضایت خانواده ها را برای ازدواج دائمی بدست آورند.
ح - اگر از این همبستری دختر حامله شده باشد و یا فرزندی به دنیا آورده باشد و تصورش این بوده که رضایت طرفین کافی است، حکم فرزند چیست؟ آیا می توانند در این شرایط بدون اذن پدر محرم شوند؟ اگر اذن پدر ضروری است و بتوانند اذن بگیرند و محرم شوند آیا تاثیری در وضعیت قبل و کودک متولد شده دارد؟
پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی :
باسمه جلت اسمائه؛ این فرزند حلال زاده نیست و در بقیه موارد هم باید طبق نظر مرجع شان رفتار کنند.