پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی روحانی«قدس سره»
زیارت عاشورا

آداب زيارت عاشورا

سوال1: آداب زيارت عاشورا چيست؟ آيا ابتدا بايد دو ركعت نماز زيارت را به جا آورد Ùˆ آنگاه زيارت را خواند يا آنكه شيوه ديگرى را بايد در پيش گرفت؟ زيارت Ù†Ø§Ù…Ù‡ كمتر شناخته شده Ø§Ù‰ هم وجود دارد، آيا هر دو زيارت Ù†Ø§Ù…ه، نتيجه يكسانى دارند يا خير؟
پاسخ: باسمه جلت اسمائه؛ من ابتدا يكى از زيارت Ù†Ø§Ù…Ù‡ Ù‡Ø§Ù‰ امام على بن ابى طالب(ع) را مى Ø®ÙˆØ§Ù†Ù…ØŒ آنگاه دو ركعت نماز مى Ú¯Ø²Ø§Ø±Ù…ØŒ سپس يك ØµØ¯ بار تكبير مى Ú¯ÙˆÙŠÙ…ØŒ آنگاه زيارت عاشورا را مى Ø®ÙˆØ§Ù†Ù…ØŒ بعد از آن يك ØµØ¯ بار ستمكاران را لعنت مى ÙƒÙ†Ù… Ùˆ يك ØµØ¯ بار سلام Ùˆ درود مى ÙØ±Ø³ØªÙ…ØŒ آنگاه دعاى وارده در اين زمينه را مى Ø®ÙˆØ§Ù†Ù…ØŒ سپس در سجده دعا مى ÙƒÙ†Ù…ØŒ بعد از آن دو ركعت نماز مى Ú¯Ø²Ø§Ø±Ù… Ùˆ آنگاه دعاى علقمه را مى Ø®ÙˆØ§Ù†Ù…. گمان من اين است كه با انجام اعمال مذكور، همه موارد وارده در روايات مختلف، رعايت مى Ø´ÙˆØ¯.
زيارت Ù†Ø§Ù…Ù‡ كمتر شناخته شده Ø§Ù‰ كه به آن اشاره كرديد، ارزش خاص خود را دارد امّا در مقايسه با زيارت Ù†Ø§Ù…Ù‡ مشهور، از ارزش كمترى برخوردار است رواياتى در دست است كه فضيلت حيرت Ø¢ÙˆØ± اين زيارت Ù†Ø§Ù…Ù‡ مشهور را آشكار مى ÙƒÙ†Ø¯.
اميدوارم كه خداوند، ما و شما را توفيق دهد كه همه روزه و تا آخرين روز عمر خود، زيارت عاشورا را به جا آوريم.

لعن Ù‡Ø§Ù‰ زيارت عاشورا در اصل زيارت

سوال2: آيا لعن Ù‡Ø§Ù‰ زيارت عاشورا در اصل بوده يا بعداً به آن اضافه شده Ø§Ø³ØªØŸ
پاسخ: باسمه جلت اسمائه؛ در اصل بوده است و زيارت عاشورا با همه خصوصياتش، سند معتبر دارد.

منظور از چهار ملعون در زيارت عاشورا

سوال3: در زيارت عاشورا آمده است: «Ø®Ø¯Ø§ÙŠØ§ØŒ اوّلى، دوّمى، سوّمى Ùˆ چهارمى را لعنت كن»(1)ØŒ اين چهار ملعون Ú†Ù‡ كسانى هستند؟
پاسخ: باسمه جلت اسمائه؛ علما در تعيين مصاديق اين چهار تن، دچار اختلاف شده Ø§Ù†Ø¯ Ùˆ نمى ØªÙˆØ§Ù† به يقين، در مورد ديدگاه Ù‡Ø§Ù‰ آنان اظهار نظر كرد; زيارت عاشورا توسط امام باقر(عليه السلام) تعليم داده شد Ùˆ بهتر است كه انسان به هنگام خواندن عبارت مذكور، همان افراد مورد نظر امام باقر(عليه السلام) را مدّ نظر قرار دهد.

ابن مرجانه همان عبيدالله بن زياد

سوال4: مقصود از ابن مرجانه در زيارت عاشورا كيست؟ و اگر مقصود، ابن زياد است پس چرا ابن مرجانه به ابن زياد عطف شده است؟
پاسخ: باسمه جلت اسمائه؛ ابن مرجانه همان عبيدالله بن زياد است Ùˆ عطف به واو به خاطر شناساندن بيشتر او Ùˆ شايد تشريفى باشد، همچنان كه مى Ú¯ÙˆÙŠÙŠÙ…: «Ø­Ø³ÙŠÙ† بن على، Ùˆ ابن فاطمه»ØŒ البته احتمال دارد كه عطف به واو، توهينى Ùˆ براى بيان پستى پدر Ùˆ مادر عبيدالله باشد چنانكه در زيارت مى Ø®ÙˆØ§Ù†ÙŠÙ…: «Ùˆ عبيد الله بن زياد يعنى ابن مرجانه را لعنت كن.»(2) چون مادرش در زنا شهرت داشته Ø§Ø³Øª.

آثار و ثواب صد بار لعن و سلام زيارت عاشورا

سوال5: آيا مى ØªÙˆØ§Ù† به هنگام خواندن زيارت عاشورا، لعن Ùˆ سلام را يك بار ذكر كرد اما در پايان گفت: (صدبار) Ùˆ عبارت آن را بدين صورت قرائت نمود كه: « خداوندا! نخستين ستمكار در حق محمّد Ùˆ آل محمد Ùˆ نيز آخرين پيرو آن ستمكار را لعنت كن. خدايا! لعنت كن آن گروهى را كه با حسين(عليه السلام) جنگيدند، با دشمنان او همراهى Ùˆ بيعت كردند Ùˆ بر قتل او اصرار ورزيدند، خداوندا! همه را لعنت كن يك صد بار»ØŸ(3)
پاسخ: باسمه جلت اسمائه؛ تكرار صد باره لعن Ùˆ سلام در زيارت عاشورا، آثار Ùˆ ثوابى Ø¯Ø§Ø±Ø¯ كه در قرائت مورد نظر شما يافت نمى Ø´ÙˆØ¯.

استحباب زيارت عاشورا در غير عاشورا

سوال6: آيا خواندن زيارت عاشورا در روزهايى غير از روز عاشورا، مثلا در ماه مبارك رمضان يا روز جمعه به قصد ورود يا رجاء مستحب است؟
پاسخ: باسمه جلت اسمائه؛ بلى، مستحب است.

زيارت عاشورا از احاديث قدسيه

سوال7: آيا زيارت عاشورا حديث قدسى است يا نه؟
پاسخ: باسمه جلت اسمائه؛ روايات متعددى در فضيلت Ùˆ كيفيت آن از امامين صادقين(عليهما السلام)رسيده است، ولى همانگونه كه حاجى نورى(رحمة الله)مى ÙØ±Ù…ايد اين زيارت از احاديث قُدسيه Ùˆ از مُنشِئات حضرت حق تعالى است.

-------------------------------------------------------------------------------------------
1. اللّهُمَّ الْعَنِ الأَوَّلَ و الثّانى و الثّالِثَ و الرّابِعَ
2. اللّهُمَّ الْعَنِ الأَوَّلَ Ùˆ الثّانى Ùˆ الثّالِثَ Ùˆ الرّابِعَ 
3. اللَّهُمَّ الْعَن أَوَّلَ ظالِم ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّد وَ آلِ مُحمَّد وَ آخِرَ تابِع لَهُ عَلَى ذلكَ. اللَّهُمَّ الْعَنِ العِصابَةَ الّتى جَاهَدَتِ الحُسَينَ(عليه السلام) وَ شايعَت وَ بايعَت وَ تابَعَت عَلَى قَتلِهِ، اللّهُمَّ العَنهُم جميعاً مائةَ مَرَّة.