پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی روحانی«قدس سره»
نوشتاری از حضرت آیت الله العظمی روحانی درباره عظمت دعا و جایگاه صحیفه سجادیه

حضرت آیت الله العظمی سید محمد صادق روحانی (مدظله العالی) در ۱۳ رجب سال ۱۴۱۱ هجری قمری مقدمه ای کوتاه بر یکی از شروح  صحیفه سجادیه نوشته اند که در ادامه ترجمه آن را بااندکی تلخیص می خوانید: 

بسم الله الرحمن الرحیم

حمد و سپاس خدایی را که دعا را راه رسیدن به سعادت دنیا و آخرت، نردبان رسیدن به بالاترین مراتب، سلاح مؤمن، ستون دین، نور و زینت آسمان ‌ها و زمین قرار داد، و به صحیفه دعا دل ‌های مؤمنین را نورانی کرد.

حمد و سپاس خدایی را که این نعمت و وسیله عظیم و نهایت فضیلت را به ما ارزانی داشت؛ نعمتی که در کلام رسول اکرم (ص) گاهی از آن به جان عبادت و گاهی به افضل عبادات و عباراتی شبیه به این تعبیر شده است.

و برترین صلوات و کامل ‌ترین تحیات خداوند بر رسول او که صاحب شریعت جاودان است و کفیل سعادتمند کردن و درمان مشکلات جامعه. و صلوات بر ائمه هدی، چراغ ‌های روشنگر، حافظان اسرار الهی، حاملان کتاب وحی، چراغ ‌های بهشت و خزانه علم خداوند، ولی ‌نعمتان، سرچشمه نیکی ‌ها، وارثان پیامبران، مثل اعلی، دعوت حُسنی، و کنه تمام گوهرهای ارزشمند؛ و صلوات بر ناموس دهر، امام عصر، و بقیة الله فی الارضین (ارواح من سواه فداه) بر او که خداوند قدرت اتصال به عالم اعلی و احاطه به هستی را به او بخشیده، و او را ذخیره روز عظیم قرار داده است.

و بعد...

انبیا و ائمه و مقربان از طریق دعا به خدا توسل و استغاثه می‌ کنند، عاشقان از راه دعا  تضرع می ‌نمایند، رستگاری از طریق آن به هر پیامبر و وصی می ‌رسد، و به واسطه آن نقمت از بندگان برداشته می ‌شود. لذت و حلاوتی در دعا هست که در هیچ چیز دیگر نیست. امام سجاد (ع) در یکی از دعاهای صحیفه فرموده است : «از تو پوزش می ‌خواهم از هر لذّتى به جز ذكر تو»، و در دعای دیگر فرموده است : «بار خدايا رغبت و اراده من را در مطلب و خواسته ‌ام مانند رغبت دوستانت در خواسته‌‌ هاشان قرار ده».

دعا وسیله و فضیلت عظیم است و خداوند متعال فرموده است : «ادعونی استجب لکم»، و : «اجیب دعوة الداع اذا دعانی». به همین جهت تمام ائمه معصومین (علیهم صلوات الله) ادعیه ‌‌ای مفید و اذکاری سودمند و گفتارهایی چون رشته ‌های مروارید آراسته دارند که به وسیله آن ها به خدای متعال تقرب می ‌جویند و با او نجوا می‌ کنند، و لذتی بی ‌مانند را در می‌ یابند.

از بهترین و مهم ‌ترین آن ادعیه «صحیفه کامله» است که به انجیل اهل بیت (ع) و زبور آل محمد (ص) معروف است و همانطور که گفته ‌اند ـ پایین‌ تر از کلام خالق و بالاتر از کلام مخلوق است و ـ عجایب بلاغت و فصاحت را که یک ‌جا در کلامی جز نهج ‌البلاغه یافت نمی ‌شود، در خود جای داده است. گنجینه ‌ای است آکنده از دعوت ‌های بی ‌نظیر، و دریایی آتشین از مرواریدهای اذکار که محکم ‌ترین دستاویزها است.

مثل آن، مثل شیشه چراغ هنگام روشن ‌سازی است که نور آن راه‌ های سعادت و موفقیت را نشان می ‌دهد، و جوهره آن کلید درهای خیر و رستگاری و برطرف‌ کننده بلا و نقمت ‌ها است. کسی که در دعای خود از دعاهای صحیفه بهره می ‌برد نزد خدای متعال زبان نیکو به کار برده و ارج خود را افزایش می ‌دهد. صحیفه، مواهب و نعمت‌ های استثنایی را یک‌ جا گرد می ‌آورد.

صحیفه سجادیه از جهت اسناد از طرق زیدیه و امامیه اثنی عشری متواتر است و علامه مجلسی بعد از ذکر طرق متعدد (اسانید مذکور اینجا را بالغ بر صد و پنجاه و شش هزار سند دانسته‌ است) و در جای دیگر گفته است (و راه‌ های فراوان دیگری که بیش از هزاران و هزاران طریق است). این طرق به یحیی بن زید شهید می ‌رسد که به نقل از پدرش از امام زین العابدین (ع) نقل می کند.

و همان ‌طور که علامه مجلسی گفته است صحیفه مانند قرآن است و شکی برای ما و دیگران نیست که صحیفه از امام زین العابدین و سید الساجدین (صلوات الله علیه) نقل شده است.

علاوه بر آن، بلاغت و فصاحت الفاظ و مضامین عالی آن، و علوم الهی موجود در آن، و شیوه‌ های عالی تعلیم انسان نیز در آن وجود دارد؛ که چگونه خداوند متعال را تمجید و تقدیس می‌ کند، چگونه از خداوند سبحان طلب بخشایش می ‌نماید، چگونه با پروردگار خود مناجات می ‌کند و به سوی او می ‌رود و در مقابل خدا اظهار عجز می ‌کند و ثنای او را به جا می ‌آورد، و به او توسل می‌ کند، و برای تعلیم انسان چگونه با والدین و خویشاوندان و همسایگان و سایر افراد جامعه رفتار می‌ کند، و چگونه رفتار اجتماعی دارد. این ها خود قوی ترین شاهد بر آن است که انتساب صحیفه به مجمع و مخزن ولایت و سرچشمه و معدن هدایت صحیح است. و نشان می‌ دهد که این گوهر از آن معدن، و این ثمر از آن درخت است.

و اما سرچشمه آن؛ کسانی هستند که خدای متعال قدرت اتصال به عالم اعلی و احاطه به هستی را به آنان اعطا کرده، آلودگی را از آنان دور کرده و آنان را تطهیر گردانده است. کسانی که خداوند آنان را برگزیده و وارثان کتاب و حکمت گردانیده است.

بعضی از بزرگان چه خوب گفته‌ اند که اگر بخواهی فضائل صحیفه را به تفصیل و  ا ذکر همه محسناتش بیان نمایی طلب محال کرده‌ ای، پس چشم ‌پوشی از آن و اظهار ناتوانی بهتر است.

محمد صادق حسینی روحانی