پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی روحانی«قدس سره»
در آيه سب دشمنان، « يَدعُون» صحیح است يا «يُدعَون»؟
استفتاء:

خداوند متعال مى ‌فرمايد: «وَ لاَ تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللهِ فَيَسُبُّوا اللهَ عَدْوًا بغَيْرِ عِلْم كَذلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّة عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُمْ بمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» (1). روش صحيح قرائت كه از اهل بيت (عليهم السلام) درباره اين فرمايش خداوند متعال روايت شده است و به ويژه قرائت كلمه «يدعون» چگونه است؟ آيا «ياء» آن با فتحه است يا با ضمه، البته با توجه به سبب نزول اين آيه، زيرا دليل پرسش ما نيز همين است؟

جواب:

باسمه جلت اسمائه؛ از برخى روايات گرانقدر آشكار مى ‌گردد كه خواندن با ضمّه قرائت اهل بيت (عليهم السلام) است. روايت موثقه مسعده بن صدقة از حضرت امام صادق (علیه السلام) گواه بر اين موضوع است، چه در آن آمده است: «از اين فرموده رسول خدا (صلى الله عليه وآله) سؤال شد كه: همانا شرك از حركت مورچه ‌اى بر سنگى سياه در شبى تاريك پنهان ‌تر است. پس فرمود: مؤمنان به بت‌ هايى كه كافران جز خداوند مى ‌پرستيدند ناسزا مى ‌گفتند و مشركان نيز آنچه مؤمنان مى‌ پرستيدند را ناسزا مى ‌گفتند بنابر اين خداوند از دشنام به بت ‌هاى آنان منع فرمود تا كافران خداى مؤمنان را ناسزا نگويند و باعث شوند كه مؤمنان بدون آنكه بدانند در خدا شرك بورزند، و آنگاه فرمود: «آن ها را كه جز خدا، خوانده مى ‌شوند دشنام ندهيد تا مشركان خدا را دشنام ندهند» (2).

------------------------------------------------------------------

1. «و (شما مؤمنان) به آنچه مشرکان غير از خدا می ‌خوانند دشنام ندهيد تا مبادا آن ها از روی ظلم و جهالت خدا را دشنام دهند. اين چنين ما عمل هر قومی را در نظرشان زينت داده ‌ايم، سپس بازگشت آن ها به سوی پروردگارشان است و خدا آنان را به کردارشان آگاه می ‌گرداند»؛ انعام (6): 108.
2. «سئل عن قول النبى (صلى الله عليه وآله) ان الشرك أخفى من دبيب النمل على صفاة سوداء فى ليلة ظلماء، فقال: كان المؤمنين يسبون ما يعبد المشركون من دون الله، و كان المشركون يسبّون ما يعبد المؤمنون، فنهى الله عن سبّ آلهتهم لكى لا يسب الكفار اله المؤمنين، فيكون المؤمنون قد أشركوا بالله من حيث لا يعلمون، فقال: و لا تسبّوا الذين يدعون من دون الله فيسبوا الله»