برخى مى گويند: هدف نهايى كه در اصطلاح حكما و فيلسوفان يكى از اجزاى علت تامه مى باشد آن است كه فاعل را از قوه به فعل و هم چنين از امكان به وجوب در مى آورد.

اين هدف آغاز تصور ذهنى و پايان تحقق وجودى شىء است و سبب خروج فاعل از حالت قوه به فعليت مى باشد، مثل نجارى كه اقدام به ساخت يك صندلى نمى كند مگر براى هدفى كه در پى آن است و اگر آن هدف را تصور نكند از حالت بالقوه به ميدان تحقق فعلى آن هدف نخواهد رسيد.

بنابراين هدف نهائى نقش خاصى در تحقق معلول دارد و آن را از امكان موجود بودن به وجود داشتن در مى آورد، زيرا انگيزه فاعل در تلاش براى انجام آن محسوب مى شود. هدف خداوند از آفرينش، بندگى و پرستش است، هم چنان كه در آيه شريفه مى فرمايد: «وَ مَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الاِْنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ» (1); بنابراين اعتقاد ما شيعيان و تاريخ حقيقى نيز گواه بر اين است كه امامان معصوم و اهل بيت (عليهم السلام) بودند كه خداوند را حقاً بندگى و عبادت كردند. بنابر اين مى توانيم بگوئيم كه ايشان علت غائى و هدف خلقت و واسطه فيض الهى اند; البته فقط با اين تفسير، نه اين كه مانند برخى جاهلان ايشان را در خلق و تدبير، شريك خدا بپنداريم». نظر شما در اين باره چيست؟