پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی روحانی«قدس سره»
خلقت پيامبر (صلى الله عليه وآله وسلم) پيش از مخلوقات
استفتاء:

برخى از فضلا چنين گفته اند كه خلقت پيامبر اعظم (صلى الله عليه وآله) پيش از همه و اول از همه بوده است و استدلال كرده اند به اين آيه شريفه كه: «قُلْ  إِن كَانَ لِلرَّحْمنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعَابدِينَ» (1); بر اساس ديدگاه اين فضلا اين آيه نشان مى دهد كه خلقت محمد (صلى الله عليه وآله) پيش از همه بوده گرچه از نظر زمانى خاتم پيامبران شده است ولى من به جهت بى اطلاعى نمى توانم بفهمم منظورشان از اين استدلال لطيف چيست؟ از شما كمك مى طلبم تا اين مسأله را برايم به طور مفصّل تبيين كنيد.

جواب:

باسمه جلت اسمائه؛ در روايتى از امام باقر (عليه السلام) آمده است كه: «ما پيش از همه، خلق شديم، و پيش از همه خدا را عبادت كرديم و تسبيح گفتيم، ما بوديم كه سبب خلقت ديگران شديم و حتى سبب شديم تا ديگران تسبيح خداوند گويند و او را عبادت كنند، به وسيله ما خدا شناخته شد، به وسيله ما خلايق، خدا را يگانه دانستند و به وسيله ما خداوند پرستش شد» (2) و اين آيه را تلاوت فرمود: «قُلْ إِن كَانَ لِلرَّحْمنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعَابدِين»; پس رسول خدا (صلى الله عليه وآله) اول از همه خدا را عبادت مى كرد و پيش از همه، وجود فرزند و شريك را براى خدا انكار كرد.»

البته مى توان نوعى ملازمت و همراهى را بين نبودِ فرزند براى خدا و وجود پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) كه نخستين موجودات است، در نظر گرفت و چنين گفت: اگر خدا فرزند داشت كه محال است و چنين نبوده و نخواهد شد پس وجود او دائمى بوده است. در حالى كه پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) بر اساس روايت اسحاق ابن عمار، چنين مى فرمايد: اگر خداوند فرزندى داشت من اولين عابد بودم يعنى او را اطاعت مى كردم، نتيجه اين كه وجود پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) نخستين موجودات است و گرنه اولين بودن (در عالم دنيا و ظاهر) در عبادت و اطاعت بر او صدق نمى كند.

-------------------------------------------------------------

1- بگو اگر براى خداى رحمان، فرزندى بود خود من نخستين پرستندگان بودم; زخرف: 81.

2- فنحن أوّل خلق الله، وأوّل خلق عبد الله وسبّحه، ونحن سبب خلق الخلق، وسبب تسبيحهم وعبادتهم، فبنا عرف الله، وبنا وحّد الله، وبنا عبد الله; بحارالانوار، ج 31.